جهت سفارش اینجا کلیک کنید 
موتور جستجوی پیشرفته مقالات و تحقیقات و ...
زنان مسلمان ایرانی با الهام از تعالیم اسلامی با شجاعت و شهامت وصف ناشدنی، در صحنه های مختلفی حتی در میدانهای رزم حضور یافتند.درهنگام بروز جنگ و دفاع یک ملت در برابر حمله ی دشمن، تنها اعزام مردان به صحنه ی نبرد ضامن پیروزی نخواهد بود، بلکه حمایت و پشتیبانی از نبرد، تحریک و تشویق مردان به حضور مداوم در جبهه، مراقبت از کودکان و حفظ کانون گرم خانواده، مراقبت و پرستاری از مجروحین و مداوای زخمی ها، قبول مسؤولیت و انجام وظیفه به جای مردان و آزادسازی ایشان برای شرکت در جنگ، حفظ سنگرهای پشت جبهه و حتی تشکیل، اداره و توسعه ی نهضت های مقاومت و بسیاری موارد دیگر که جزو وظایف زنـان محسوب می شوند و از جمله عوامل مهمی هستند که تأثیر مستقیمی بر روحیه ی رزمندگان و سرنوشت جنگ خواهند داشت. زنان از دیرباز، در نبردهای نظامی وغی نظامی برای دفاع از کشور ایفای نقش می کردند. در حماسه ی مقاومت مردم مسلمان ایران در برابر هجوم وحشیانه ی ارتش بعثی عراق به خاک میهن اسلامی که زمینه ی حضور گسترده ی زنان را در خطوط مقدم فراهم نمود نیز، زنان فداکار با حضور مؤثر و گسترده ی خویش در بخش های گوناگون سهم خود را در دفاع از کیان انقلاب اسلامی و میهن ایفا نمودند. زنان ایثارگر ایرانی برای این که عدم حضورشان در جبهه ها را جبران نمایند، در پشت جبهه با ابتکاراتی که از خود نشان دادند فعالیت کرده و از هر راهی به جبهه ها کمک می نمودند.جنگ توانسته بود در زنان این روحیه را به وجود آورد که به کارهایشان جهت و حرکت بدهند. آن ها همه چیز را در رضایت خدا می دیدند و از آسایش و آرامش خود مایه می گذاشتند تا بدین وسیله خدمتی به نفع جبهه ها و برای خشنودی خدا انجام دهند.لذا در طول دفاع مقدس زن را باید به صورت عنصری فعال، مبارز، ایثارگر و صبور بدانیم.با توجه به این موارد این سئوال پیش می آید که نقش و حضور زنان در دفاع مقدس چگونه بوده است؟
زنان نيمي از انسان هاي اين کره خاکي هستند که نقش بسيار مهمي در جنبش ها و نهضت ها و انقلابها داشتهاند. حساسيت نقش زنان برخاسته از عمق تاثيرگذاري زنان در تمامي عرصه هاي زندگي است. براي نمونه مي توان از نقش تاثيرگذار حضرت زينب(س) در قيام پرحادثه ي عاشورا نام برد که يکي از نمونه هاي درخشاني است که اهميت جايگاه زنان را در تاريخ اسلام به تصوير مي کشد.گاهي درتاريخ، انسانهاي بزرگ و ارجمندي يافت مي شوند که مدال افتخار انسانيت را مي گيرند و بر قله رفيع شکوه و جلال مي ايستند و از محدوده زمان خود پا فراتر نهاده و زندگي شان براي هميشه در پيشاني تاريخ مي درخشد و همواره الگويي بزرگ براي انسانهاي حقجو مي شوند. اين افراد براي خود آفريده نشده اند بلکه متعلق به همه نسل هاي بعد از خود هستند.حضرت زينب (س)، دختر امام علي (ع) و حضرت فاطمه (س) نمونه بارزي از اين افراد مي باشد. زندگي سراسر حادثه و مصيبت ايشان که با حادثه جانسوز کربلا گره خورده، تبيين کننده اهداف نهضت عظيم عاشورا و رسالت جدّ بزرگوار و امامان خويش است.زينب (س) پس از شهادت برادر عهده دار رسالتي بزرگ مي شود، سرپرستي زنان و کودکان و از همه مهمتر رساندن پيام عاشورا به گوش مردمان فريب خورده و غافل از حق و باطل.زينب (س) مادر عاشوراست. نهضتي که امام حسين (ع) آن چنان عميق و وسيع و ماندگار، با آنهمه شکوه و زيبايي، از مدينه تا مکه و از آنجا تا کربلا، آورد و سرانجام از اول محرم سال 61 ه.ق. تا روز عاشوراي همان سال در سرزمين کربلا شکل گرفت و به ثمر رسيد. سپس زينب(س) بود که عهده دار نگهداري و رساندن پيام و رسالت برادر - اهداف قيام عاشورا- گرديد و آن را به کوفه و شام و مدينه و هرجاي ديگري که توانست ابلاغ نمود و با هجرت ها و مجاهدات خستگي ناپذير خود به تبيين آن پرداخت و همگان را از ماهيت ظلم ستيزي و حق جويانه آن آگاه کرد. زينب (س) در شجاعت و شهامت، سخنوري و نطق، عقل و تدبير و هدايت و رهبري هر آنچه را که از محضر پيامبر (ص) و علي و فاطمه و حسنين (ع) آموخته بود در مرحله عمل پياده کرد و ذره اي ضعف از خود نشان نداد.پيروزي نهضت عظيم حسيني (ع) مرهون زحمات و تلاش هاي بي وقفه زينب کبري (س) بوده و ويژگي هاي خاص اين بانوي بزرگوار در اسارت، موجب شد که اين نهضت جاويد و ماندگار مانده و به سرمنزل مقصود برسد.حضرت زهرا (س) در هنگام جنگ ، به مداوای بیماران مجروح می پرداخت ، و از آنان پرستاری می کرد ؛ و از این داستان و موارد دیگر ، نظیر حضورت حضرت فاطمه (ص) در مسجد این طور نتیجه گیری می کنند ، که زن می تواند در جامعه حضور یابد.نقش زنان در هشت سال دفاع مقدس جمهوری اسلامی ایران با داشتن الگوی مشارکت زن در هنگامه ی دفاع و صحنه های نبرد در صدر اسلام ، زنان را برای انجام امور مهم در هشت سال دفاع مقدس سازماندهی و به کارگیری می نمود که با یادگیری رفتار و سیره ی حضرت زهرا (س)و حضرت زینب (س) و دیگر زنان قهرمان صدر اسلام به وظیفه ی الهی انسانی خویش در طول دفاع مقدس و شاید بیش از وظیفه ، عمل کرده اند. دفاع برای زن واجب است ، اما زمانی که به آنان احتیاج پیدا شود ، در حد امکانات و توانایی باید دفاع کنند.
آنچه که تـاکنـون از زنان در انقلاب و دفاع مقدس و دیگر عرصه های ایثار و مقاومت دیده و شنیده ایم ، سایه هاى مبهمى است از حضـور پرقدرت آنان ، در حالى که به استناد پیام حضرت امام خمینى ، رحمه الله علیه ، نیمى از بار جنگ را زنان بر دوش هاى خـود کشیدند و کمتر نامى از آنان برده شده است.
آنان که جـان بـر کف ، و همواره مهیای نبرد دوشادوش همسران و پسران رشید خود ، از تیغ نـابکـاران وابسته ی داخلـى و خارجی منافقین نهراسیدند و در برابر هجـوم جانیان خارجـى ایستادند و کوه را ایستادگى آموختند.شاید گزافه نباشد اگر ادعا کنیم که پیروزی در جنگ و حداقل شکست نخوردن در دفاع از میهن اسلامی بدون مشارکت فعال زنان امکان پذیر نبود . حفظ ارزش های اسلامی در مناطق جنگی و غیر جنگی و خلق ارزشهای جدید فرهنگی در حمایت از دولت اسلامی (در حالی که قرن ها در حافظه تاریخی مردم این دولت ، غاصب حکومت قلمداد می شد) ومقاومت و پایداری در بدو تهاجم نظامی دشمن حماسه هایی ناگفته است .که این ضرورت را ایجاب می کند که در نوشتاری هر چند اندک به بیان این حظور و نقش تاثیر گذار پرداخته شود تا آیندگان و نسل حاضر از این حظور الگو بپذیرند. انشاءالله
در طول هشت سال دفاع قهرمانانه ملت ايران،زنان شجاع و فداكار،دوشادوش مردان به دفاع پرداختند،آنان دست به كارهايي زدند كه هيچ كسي انتظار انجام آن را نداشت؛ شجاعت‌هايي را از خود نشان دادند كه همگان را از دوست و دشمن متحيّر كرد.زنان جنگ ابتدا به خود و سپس به ديگران اثبات كردند كه زن مسلمان صاحب توانايي‌هاي بي‌شماري است كه در صورت تجلّي، معرّف پايگاه و جايگاه زن در اسلام مي‌باشد.از آنجائي كه تاكنون اين نقش آنچنان كه شايسته و بايسته است تبيين نشده با پـرهيز از تفكّر تفكيكي نسبت به نقش زنان از مردان در دفاع مقدّس،در اين نوشتار به اين موضوع پرداخته می شود تا جوانان نسل حاضر درباره این حضور موثر دچار تردید نگردند و همچنین این حضور با توجه به جنبه های مصداقی ذکر شده و تاثیر گذار تر گردد. انشاء الله
براى شناساندن نقـش زن در دفاع مقدس ، تا امروز کمتر شاهد حرکت یا جنبشی بوده ایم.و کمتر مقاله و تحقیقی جامع در این زمینه نوشته شده است.هر چند گاه و بیگاه تلاش هایی صورت گرفته است ، که به برخی از آنها اشاره می کنیم. مقاله زنـان در دفـاع مقـدس, به روايت امـام نوشته فريبا انيسي که بیان می کند :در متون تاريخي، اغلب از نقش حرمسرايي زنان درباري و از تأ ثير زنان غرب و شرق زده يا به اصطلاح روشنفكر بر تحولات اجتماعي سخن به ميان آمده، ولي زناني كه در حادثه گريبايدف ، جنبش تنباكو ،نهضت مشروطه ، كشف حجاب ، قيام 30 تير 1331 و ... مشاركت داشته اند ،توده زنان مسلماني بوده اند كه گوش به فرمان مراجع تقليد و به منظور انجام تكليف شرعي و الهي پا به ميدان مبارزه گذاشتند. از دهه 1340 تا پيروزي انقلاب اسلامي ،اين زنان حضور گسترده تر و مستمرتري از خود نشان دادند ، علت آن ، اولا : خودباوري بيشتري بوده كه امام خميني )ره( در زنان پديد آورد.ثانيا: لبيك آنان به دعوت امام براي حضور سياسي اجتماعي بوده است.پس از پيروزي انقلاب اسلامي، زنان هنوز نياسوده و خستگي يك مبارزه طولاني عليه رژيم پهلوي را از تن بيرون نكرده بودند كه بار ديگر بر خود تكليف ديدند براي دفاع از انقلاب، به ايفاي نقش‌هاي تازه‌تر و مؤ‌ثرتر در عرصه‌هاي جديدتر بپردازند،که یکی از این صحنه های مهم حضور همه جانبه زنان در هشت سال دفاع مقدس است،آنچه كه تـاكنـون از تصـويـر زنان در ايـن رزم نشـان داده شـده سايه هاي مبهمي است از حضـور پرقدرت آنها, در حالي كه به استناد پيام امام خميني نيمي از بار جنگ را بر دوشهاي خـود مي كشيدند و كمتر نامي از آنان برده شده است. آنان كه جـان بـر كف از تيغ نـابكـاران وابسته داخلـي كـومله و دمـوكرات نهراسيدند و در برابر هجـوم جانيان خارجـي ايستادند و كوه را ايستادگي آموختند. دريادلان شيرزن كه هجـوم خائنانه منافقيـن را در نطفه خفه كردند و از ميـدان علـم چـون رزمشان پيروز و سـرافراز بيرون آمـدنـد. براي شناساندن نقـش زن در دفاع مقدس تاكنون كارهاي كاملي صـورت نگرفته است. همچنان كه شـرح ايثـار و دلاوريهاي زنان در جنگ قلـم را آشفته و دل را بـي طاقت مـي سـازد. اما بيانـش وظيفه اي است كه بـر دوش ما احساس مي شود. اميد كه ايـن وظيفه را بخـوبي به انجام برسانيـم. امام خميني همـواره بر نقـش عظيـم زنان در پيشبرد اهداف اسلامـي تإكيد داشتنـد و همـواره آنان را با بانـوان صـدر اسلام مقايسه مي نمودند.
ومقاله نقش زنان در هشت سال دفاع مقدس ، نوشته طاهـره قاسمـي اميـن بیان می دارد دوران هشت سالة دفاع مقدس، خاطرات، عملکردها و اقدامات بسیار درخشانی از حضور پرحماسة بانوان و شیرزنان ایرانی در خود به یادگار گذاشته است. این خدمات در واقع در عرصه های مختلف فرهنگی، اجتماعی، هنری، سیاسی و حتی نظامی همراه و همگام با مردان حماسه آفرین در زمان جنگ، امری پیش پا افتاده نیست که بتوان به سادگی از کنار آن گذشته و آن را نادیده انگاشت.بانوان ایرانی در این مدت هشت ساله نشان دادند که به راستی لیاقت افتخار آفرینی برای جامعة خویش را خواهند داشت. آنها هم در صحنة نبرد به صورت رویارویی مستقیم با دشمن اشغالگر و مهاجم مصاف کردند و هم در پشت جبهه و در عرصه های مختلف منشأ خدمات گرانبهایی گردیدند که تاریخ انسانیت و ارزشها الی الابد از آن همه خدمات ایثارگرانه، به نیکی یاد خواهد نمود.همچنین این مقاله، در کنار مرور اقدامات و عملکردهای بانوان ایثارگر در جبهه و پشت جبهه، به بیان بایسته هایی در زمینة نشر فرهنگ دفاع مقدس توسط بانوان در دوران کنونی ـ یک نسل یا ربع قرن از آغاز دفاع مقدس گذشته است ـ پرداخته و ضرورت حضور بانوان، جهت انتشار فرهنگ دفاع مقدس در دوران کنونی را ضروری می داند.و یا کتاب مستوران روايت فتح ، نويسنده طاهره قاسمي امين است که موضوع آن مشارکت زنان در جنگ ايران و عراق، در طی سالهای 1359 ـ 1367 بوده است که اين كتاب، مجموعه‌اي است از گزيده خاطرات سيزده نفر از شير زناني كه جان بر كف از تيغ نابكاران كومله و دمكرات نهراسيده، در برابر صداميان مقاومت كردند و به ياري رزمندگان اسلام شتافتند. اين خاطرات همانند يك روز شمار، از ابتداي وقايع كردستان تا عمليات مرصاد در پايان جنگ، ورقهايي از دلاوري‌ها، فداكاري‌ها، از خود گذشتگي‌ها و ايمان زنان در رساندن كمك به جبهه‌ها و به رزمندگان، و حمايت از آنان در پشت جبهه را نشان مي‌دهند. خاطرات، متعلق به افراد زير هستند: >مريم كاتبي (امدادگر)، راضيه خليليان (امدادگر)، شريفه آل ناصر (بسيجي)، اعظم نامدارپور (امدادگر)، پروين شريعتي (بسيجي)، صغري قنداق‌ساز (امدادگر)، زهرا سيفي‌آذر (امدادگر)، مهناز جزايري (تكنيسين بيهوشي)، حميرا خان‌بيگي (امدادگر)، رقيه شكويي (امدادگر)، زهرا محمودي، بتول بياتي و حميده مراديان است که قسمتی از مطالب این کتاب این گونه بیان می کند : پس از پيروزي انقلاب اسلامي، زنان هنوز نياسوده و خستگي يك مبارزه طولاني عليه رژيم پهلوي را از تن بيرون نكرده بودند كه بار ديگر بر خود تكليف ديدند براي دفاع از انقلاب، به ايفاي نقش‌هاي تازه‌تر و مؤ‌ثرتر در عرصه‌هاي جديدتر بپردازند،از اين رو، شركت در بحران‌هايي كه در گوشه و كنار كشور،بويژه در كردستان و بر پا شد، را جزء وظيفه خود دانستند، ولي آنچه بعد از حدود 5/1 سال پس از پيروزي انقلاب اسلامی ، زنان را به كمك و مساعدت بيشتر طلبيد، دفاع مقدس است كه هشت سال نظاره‌گر رشادت‌هاي زنان و مردان اين مرز و بوم بود،بنابراين،و به علت گستردگي فداكاري زنان در عرصه دفاع مقدس، احصأ همه آن ايثارگري‌ها ممكن نيست، و در هر نوشته‌اي و در اين نوشته تنها مي‌توان به بخش كوچكي از آن اشاره كرد:نقش رزمي ،اولين مسئوليتي كه زنان در دفاع مقدس،به صورت خود خوش و همپاي مردان بر عهده گرفتند، جنگيدن با دشمن بعثي در جنوب و مزدوران داخلي در كردستان بود، حتي آنان، كوكتل مولوتف ساختند، تا به جنگ تانك‌هاي عراقي بروند كه قصد داشتند از مرز شلمچه بگذرند.البته تهيه و به كار بردن كوكتل مولوتف، ابتدايي‌ترين كار رزمي خواهران و زنان به شمار مي‌آمد، بعدها آنها خود را به سلاح مجهز كردند تا مردانه با دشمن بجنگند،از جمله:در قبرستان خرمشهر زن 65 ساله‌اي را ديدم كه تفنگ ام‌يك بر دوش داشت. گفتم: مادر چه مي‌كني؟گفت:پسر و دخترم آنقدر جنگيدند تا شهيد شدند و اين‌جا خفته‌اند. مي‌روم راه‌شان را ادامه دهم. هر چه او را منع كردم، نپذيرفت و گفت: بايد از دينم دفاع كنم. اين تنها وظيفه شما پسرانم نيست، بلكه وظيفه من هم هست. جنگيد و سرانجام با تركش خمپاره شهيد شد.زنان رزمنده در خرمشهر، كارهاي ديگري را نيز بر عهده داشتند كه مراقبت از تسليحات، تسليح رزمندگان، نگهباني از پيكر شهدأ، توزيع سلاح بين رزمندگان از آن جمله بوده است. در جبهه‌هاي ديگر هم وضع به همين صورت بود.