

تجارت الكترونيكي از بهترين نمونههاي بكارگيري فناوري ارتباطات و اطلاعات (ICT) براي مقاصد اقتصادي است. استفاده از اين فناوري موجب رشد و توسعه اقتصادي، بهبود كارايي تجاري و تسهيل همگرايي كشورها و به ويژه كشورهاي در حال توسعه در اقتصاد جهاني گرديده است. فناوري ارتباطات و اطلاعات امكان افزايش قابليت رقابتپذيري بنگاهها را فراهم ساخته و همچنين به ايجاد مشاغل جديد ميانجامد.طي چند دهه اخير حجم تجارت الكترونيكي جهاني در اثر تحولات گسترده فناوري ارتباطات و اطلاعات، رشد قابل توجهي را تجربه نموده است. بر اساس تحقيقات مؤسسه فارستر پيشبيني ميشود طي دوره 06-2002 حجم تجارت الكترونيكي به طور متوسط سالانه بيش از 58 درصد رشد نموده و از 2293 ميليارد دلار در سال 2002 به بيش از 12837 ميليارد دلار در سال 2006 بالغ گردد.با توجه به اينكه مبادلات پولي و مالي جزء لاينفك مبادلات تجاري است، از اينرو همگام با گسترش حجم تجارت الكترونيكي جهاني، نهادهاي پولي و مالي نيز به منظور پشتيباني و تسهيل تجارت الكترونيكي به طور گستردهاي به استفاده از فناوري ارتباطات و اطلاعات روي آوردهاند. در نتيجه طي چند دهه اخير سيستمهاي پرداخت الكترونيكي به تدريج در حال جايگزيني با سيستمهاي پرداخت سنتي ميباشند. در اين ميان بانكها نيز با حركت به سوي بانكداري الكترونيكي و عرضه خدمات مالي جديد، نقش شايان توجهي در افزايش حجم تجارت الكترونيكي داشتهاند. به عنوان نمونه، بر اساس گزارشهاي مؤسسه Data Monitor (يكي از مهمترين مراكز تجزيه و تحليل اطلاعات بانكداري اروپا) مشتريان بانكداري اينترنتي 8 كشور اروپايي از 5/4 ميليون نفر در سال 1999 به بيش از 21 ميليون نفر در سال 2004 خواهند رسيد.
طي سالهاي اخير همگام با گسترش روزافزون تجارت الكترونيكي در اقتصاد جهاني، كاربرد فنآوري ارتباطات و اطلاعات در حوزه مبادلات پولي و مالي نيز افزايش يافته و سيستمهاي پرداخت الكترونيكي به طور قابل ملاحظهاي توسعه يافتهاند. به طوري كه امروزه عوامل اقتصادي ميتوانند از انواع مختلف پول الكترونيكي براي مبادلات پولي و مالي خود استفاده نمايند. گسترش فزاينده استفاده از پول الكترونيكي، پيامدهاي تجاري، اقتصادي، سياسي و اجتماعي قابل ملاحظهاي به همراه دارد. از نظر اقتصادي مهمترين اثرات گسترش نشر پول الكترونيكي، افزايش سرعت گردش پول و ايجاد مشكل در مكانيزم اعمال سياستهاي پولي از سوي دولت ميباشد.همچنين، افزايش نيروهاي حاضر در صحنه رقابت جهاني در صنايع مالي و به ويژه صنعت بانكداري، تداوم تقاضا و تنوع نيازهاي مشتريان، موجب رويكرد بانكها به استفاده از مكانيزمهاي تجارت الكترونيكي از قبيل اينترنت و شبكه جهاني وب به منظور ارائه خدمات بانكداري الكترونيكي شده است.
اساساً بانكداري الكترونيكي به فراهم آوردن امكان دسترسي مشتريان به خدمات بانكي بدون با استفاده از واسطههاي ايمن و بدون حضور فيزيكي اطلاق ميگردد.
امروزه بانكها براي ارائه خدمات بانكداري الكترونيكي به مشتريان خود از كانالهاي مختلفي استفاده مينمايند كه مهمترين آنها عبارتند از: شبكههاي مديريت يافته، اينترنت با رايانههاي شخصي، تلفن ثابت و همراه، و ماشينهاي خودپرداز.در روش شبكههاي مديريت يافته بانكها براي ارتباط با مشتريان خود از شبكههايي كه قبلاً ايجاد شده استفاده مينمايند. براي مثال بانك TSB[7] خدمات بانكي خود را با استفاده از شبكه خدمات اينترنتي Comeserver ارائه ميكند. در روش اينترنت با رايانههاي شخصي، بانك از طريق ايجاد يك پايگاه اينترنتي و معرفي آن به مشتريان، با آنها ارتباط متقابل برقرار كرده و ارائه خدمت مينمايد.