منطقه آزاد تجاری-صنعتی انزلی یکی از مناطق آزاد هفت گانه ایران است که در راستای اهداف اقتصادی این کشور، در اوایل دهه ۱۳۷۰ در محدوده بندر انزلی در شمال ایران و در منطقه جنوب دریای خزر بنیان گذاشته شده است.
بنا به تعاریف بین المللی منطقه آزاد محدوده حراست شده بندری و غیر بندری است که از شمول برخی از مقررات جاری کشور متبوع خارج بوده و با بهره گیری از مزایایی نظیر معافیتهای مالیاتی، بخشودگی سود و عوارض گمرکی، عدم وجود تشریفات زاید ارزی، اداری و مقررات دست و پاگیر و همچنین سهولت و تسریع در فرآیندهای صادرات و واردات با جذب سرمایه گذاری خارجی و انتقال فناوری به توسعه سرزمین اصلی کمک مینماید.
این منطقه شامل محدوده وسیعی از شهر بندر انزلی به مساحت ۳۲۰۰ هکتار خشکی و ۴۰ کیلو مترمربع آبی، که منطقه ویژه اقتصادی سابق، شهرک زیبای صنعتی حسن رود و محدوده بندری اداره کل بنادر و کشتیرانی گیلان را نیز دربر میگیرد. این امر مطلوبیت و جاذبه منطقه آزاد تجاری ـ صنعتی انزلی و اختیارات قانونی آن را برای ارائه تسهیلات در زمینه تخلیه و بارگیری و سایر امور ارتقاء دادهاست. منطقه آزاد تجاری - صنعتی انزلی در دو قسمت جداگانه در شرق و غرب شهرستان بندر انزلی ایجاد میشود و هر یک از مناطق پتانسیل خاص خود را دارد که ذیلاً به آن اشاره گردیدهاست. پتانسیل قسمت شرقی شامل تاسیسات بندری و گمرک، شهرک صنعتی، اراضی منابع طبیعی و مجاورت با تالاب انزلی میباشد. پتانسیل قسمت غربی شامل اراضی مناسب طبیعی، تراکم کم جمعیت و مناطق مسکونی، غالب زمینهای زیر کشت برای صیفی کاری و باغات و کم ترین مقدار زمین جهت شالی کاری، دسترسی به ساحل مناسب و وجود اماکن و تاسیسات تفریحی و توریستی در منطقه.
بندر انزلى در کرانههاى درياى خزر در منطقهاى جلگهاى و ساحلى بين ۳۷ درجه و ۲۸ دقيقه عرض شمالى و ۴۹ درجه و ۲۸ دقيقه طول شرقى واقع شده است. وسعت اين شهر حدود ۲۷۵ کيلومتر مربع است. فاصله اين بندر تا مرکز استان و اولين فرودگاه (فرودگاه بينالمللي) ۴۰ کيلومتر است و تا تهران ۳۸۰ کيلومتر است.