کنترل بودجه

کنترل بودجه

بودجه موقعی منشائ اثر است که به طورصحیح اجرا شود ، بطوریکه می توان گفت اهمیت بودجه در جامعه فقط با اجرای صحیح بودجه تجلی می یابد . زیرا اگر بودجه بطور صحیح اجرا نشود نمی توان به هدفهایی که از نظر سیاسی و اقتصادی و اجتماعی در تنظیم آن مورد نظر بوده نایل آمد . از طرفی باید توجه داشت که بودجه را نمی توان بطور صحیح اجرا کرد مگر اینکه عملیات اجرای آن را بطور دقیق در معرض نظارت و کنترل قرار داد .

کنترل اجرای بودجه

حقوق مالی پارلمان تنها به تصویب بودجه و قوانین مالی منحصر نیست ، در گذشته ، مجالس قانونگذاری فقط به تصویب میزان اعتبارات بسنده می کردند و اجرای آن را کلا در اختیار پادشاه می گذاشتند و پادشاه می توانست بر حسب اولویتها و مرجحات شخصی خود این اعتبارات را بکار برد . ولی با افزایش صلاحیت مالی و بودجه ای پارلمان ، نظارت در نحوه مخارج نیز مورد توجه قوه مقننه واقع شد و به همین علت ، علاوه بر تعیین موارد هزیتع ، مصرف این اعتبارات نیز تعیین گردید و حتی جابجائی اعتبارات ، از ماده ای به ماده دیگر یا از فصلی به فصل دیگر مقید و مشروط و در واردی ممنوع گردید ، تا دولت ها نتوانند هزینه ها را بر حسب میل خود انجام دهند و امکان کنترل مجالس در انجام درست هزینه در قالب هر فصل و یاد ماده عملی باشد .

نهاد تقنینی باید اطمینان حاصل کند که آیا کلیه تدابیر و مقررات و محدودیتها و شرایطی که به تصویب رسانده به درستی به مرجله اجرا درآمده است یا خیر ؟ زیرا همانگونه که در گذشته خاطر نشان شد ، بودجه یکی از پر اهمیت ترین ابزار کار قوه مجریه می باشد و نحوه اجرای آن از حساسترین و ظریف ترین وسایل و امکاناتی است که مجالس مقنن در اختیار حکومت می گذارند . لذا کنترل آن نیز از اهمیت خاصی برخوردار است . تا نظار دقیقی بر چگونگی اجرای بوده ، از سوی پارلمان به عمل نیاید ، وظیفه پارلمان در این زمینه پایان یافته تلقی نمی شود .

از سوی دیگر چون سند مصوب بودجه متضمن کلیه فعالیتها و اقدامات اجرائی است ، پارلمان با نظارت در حین اجرا و پسس از خاتمه دوره یکسال بودجه ، می خواهد اولا برای اجرای بودجه بازبینی مستمر و گام به گام داشته باشد و ثانیا با ارزشیابی عملکردهای مالی کابینه و وزیران موضع خود را در قبال آن برای سال مالی آینده روشن کند . عمدتا برای این است که اعتبارات اتلاف نشود ، غیر قانونی و ولخرجانه مصرف نشود . فنون رسمی حسابداری و بودجه می تواند برای کنترل مصرف بودجه در راهی که بوسیله مردم و قانونگذاری تجویز شده است ، مورد استفاده قرار گیرد . حسابرسان می توانند بوروکراتها و کارکنانی را که قصد سوئ استفاده از امکانات بودجه دولتی داشته باشند منع کنند . وجوه دولتی باید هم بطور کارآمد و هم قانونی خرج شود .

عملیات اجرایی صحیح و منطبق با هدفها و برنامه های پیش بینی شده ، در تحقق سیاستها و خط مشی ها دولت بسیار موثر است به همین جهت نظارت و کنترل بر اجای بودجه از اهمیت بسیاری برخوردار است . اصولا دو نوع نظار بر اجرای بودجه اعمال می شود .