جهت سفارش اینجا کلیک کنید 
موتور جستجوی پیشرفته مقالات و تحقیقات و ...
واژه رئالیسم از (Real) که به معنای واقع است، مشتق شده و به معنای مکتب اصالت واقع است. مکتب رئالیسم نقطه مقابل مکتب ایده آلیسم است؛یعنی مکتبی که وجود جهان خارجی را نفی کرده و همه چیز را تصورات و خیالات ذهنی می داند. در حالی که رئالیسم Realismیعنی اصالت واقعیت خارجی و قائل به وجودجهانی خارج و مستقل از ادراک انسان است. به طور کلی یک رئالیست، موجوات جهان خارج را واقعی و دارای وجود مستقل از ذهن خود می داند. به این معنا همه انسان ها رئالیست هستند زیرا همه به وجود دنیای خارج اعتقاد دارند حتی ایده آلیست ها زیرا باید جهان خارج را موجود دانست تا بتوان کاری کرد یا سخنی گفت. کلمه رئالیسم در طول تاریخ به معانی مختلفی غیر از معنایی که گفته شد، استعمال شده است . مهمترین این کاربردها ، معنایی است که در فسلفه مدرسی یا اسکولاستیک رواج داشته است. درمیان فلاسفه مدرسی، جدال عظیمی برپا بود که آیا «کلی» وجود خارجی دارد و یا اینکه وجودش فقط در ذهن است؟ کسانی که برای «کلی» واقعیت مستقل از افراد قائل بودند، رئالیست و کسانی که «کلی» را تنها دارای وجودی ذهنی و در ضمن موجوات محسوس می دانستند و برای آن وجود جدا از جزئیات قائل نبودند، ایده آلیست خوانده می شدند. بعدها در رشته های مختلف هنر مانند ادبیات نیز سبک های رئالیستی و ایده آلیستی به وجود آمد و سبک رئالیسم مقابل سبک ایده آلیسم به کار برده شد. سبک رئالیسم ، یعنی سبک گفتن و نوشتن متکی برنمودهای واقعی و اجتماعی اما سبک ایده آلیسم عبارت از سبکی متکی به تخیلات شاعرانه گوینده یا نویسنده است. رئالیسم در این مورد نوعی واقع گرایی است که در رمان و نمایشنامه خیال پردازی و فردگرایی رومانتیسم را از بین می برد و به مشاهده واقعیت های زندگی و تشخیص درست علل و عوامل و بیان تشریح و تجسم آنها می پردازد. هدف حقیقی رئالیسم تشخیص تاثیر محیط و اجتماع در واقعیت های زندگی و تحلیل و شناساندن دقیق «تیپ »هایی است که در اجتماع معینی به وجود آمده است. درحکمت عرفان اسلامی، «واقعیت» امری ذومراتب است و در نظام هستی، «واقعیت مثالی» قرار دارد و باطن واقعیت ملکوتی یا مثالی نیز واقعیت جبروتی است که البته در زبان حکما و عرفا، از این مراحل بیشتر با تعبیر «حقیقت» نام می برند و معمولا واژه (Real) یا واقعیت درخصوص مرتبه محسوس عالم و واقعیات حسی به کار برده می شود. مرحوم علامه طباطبایی در مقابل سوفسطائیان و آن دسته از فیلسوفان موسوم به ایده آلیست که به نحوی منکر وجود عالم عینی بیرون از ما بودند، اساس اندیشه فلسفی خود را «رئالیسم» نامیدند.