جنین شناسی دوزیستان

بیشتر دوزیستان در آب تخم گذاری می کنند. بنابراین بعد از مدتی که لارو از تخم بیرون می آید در آب زندگی کرده و بزرگ می شود. تا آنکه بر اثر دگردیسی به مراحل بلوغ (رسیدگی) می رسد.

تخم های دوزیستان با یک یا چند لایه غلاف یا پوشش ژلاتینی پوشیده شده است.

پوشش تخم های بعضی از قورباغه های آبزی پس از خارج شدن از بدن جانور ماده باد می کند و توده ای تشکیل می دهد که حتی ممکن است از خود جانور بزرگ تر باشد.

پوشش تخم، آن را در برابر برخوردها و خشکی ناشی از تبخیر نگهداری کرده و در برابر حمله های دشمنان نیز مقاوم می سازد.

شکل توده تخم و پوشش ژله ای آن، در هر گونه از دوزیستان، مشخص و متمایز است:

- تخم های وزغ ها به صورت رشته های دراز است.

- تخم های غوکان به صورت توده ای است.

- سمندرهای آبزی به شکل توده های کوچک تخم گذاری می کنند و تعدادی از گونه ها نیز تخم های تک تک می گذارند.

- تخم سمندر های زمینی غالباً به وسیله ی پایه یا ساقه به اشیاء می چسبد.

- غوک اسمین تیلوس (sminthilus) کوبا فقط یک تخم می گذارد.

- در مقابل یک وزغ بزرگ بوفامارینوس (bufa marinus) ممکن است تا 32000 تخم بگذارد.

مراحل لاروی بسیاری از غوکان و وزغ ها تا چندین ماه طول می کشد. در حالیکه لاروهای غوک بزرگ امریکایی دو سال وقت لازم دارند تا دگردیسی کرده و به صورت غوک کامل درآیند.

لاروهای سمندرها از لحاظ شکل عمومی به پدر و مادرشان شباهت دارند و در ابتدای زندگی دارای اندام های حرکتی (دست و پا) هستند و دهانی دارند که با آن می توانند جهت تغذیه شکار کنند.

لاروهای وزغ ها و غوکان بچه قورباغه یا کله آویز (Tadpole) نام دارد.

سر و بدن با هم توده تخم مرغی شکلی تشکیل می دهند، دم دراز بوده و در بین باله های میانی قرار دارد.

آبشش های داخلی بوده و از غشاء نازکی پوشیده شده است.

اندام ها در اواخر زندگی لاروی ظاهر می شوند. در اندام های جلویی تا هنگام دگردیسی درون پوششی پنهان است و ...

آرواره به صورت واقعی وجود ندارد در عوض دو صفحه ی شاخی وجود دارد که برای خرد کردن جلبک ها و تکه های غذایی کوچک داخل آب، به کار می آید.

دگردیسی عبارتست از تغییر محسوسی که شامل بخش های زیر می باشد:

1. 1- به وجود آمدن یک دهان پهن و از بین رفتن آرواره های شاخی

2. 2- از بین رفتن آبشش ها، بسته شدن شکاف های آبششی و پیدایش شش ها

3. 3- به وجود آمدن پاهای جلویی

4. 4- تغییر درازی روده از نوع دراز گیاه خواری به شکل کوتاه گوشت خواری

5. 5- جذب دم و باله های میانی

هنگامی که این تغییرات در حال رخ دادن است جانور در سطح آب به سر می برد.