اهمیت تسکین درد برای همه بیماریها
مقدمه:
درد يكي از همگاني‌ترين واقعيات و رويدادهاي زندگي انسان و يكي از نگراني‌هاي مهم بشر از آغاز بوده و كوشش‌هاي بسياري در جهت تشخيص و كنترل آن انجام شده است. شناخت، مبارزه، درمان و تسكين درد يكي از مهمترين مسئوليت‌هاي كادر درماني است و آنها موظف به تشخيص بيماران نيازمند و ارزيابي درد آنها و اقدامات درماني مناسب هستند. هدف اين پژوهش تعيين نظرات بيماران در مورد ارزيابي, اداره و ارزشيابي درد بوده است.
هیچ کس به طور کامل نمی داند که درد چگونه عمل می کند. در واقع، اطلاعات زیادی در مورد درد شناخته شده است اما هنوز سؤالات زیادی وجود دارد. بنابراین بیایید با یک دید ساده تر به مسئله نگاه کنیمدرد واقعیتی است که در مغزتان احساس می کنید. مثلاً فرض کنید که با یک چکش به انگشت خود ضربه زده اید. بخشی از انگشت که صدمه دیده، پایانه های عصبی دارد .آشکارگرهای کمی در مفصلها و پوست وجود دارد که حسی مثل گرما، لرزه، لمس ضعیف یا چیزی شبیه گاز گرفتن موش را دارید و البته شوک له شدگی شدید به خاطر ضربه با یک چکش وجود دارد.برای هر یک از حواس گیرنده های مختلف وجود دارد. بافت صدمه دیده در انگشت همچنین چند مواد شیمیایی رها می کند که باعث می شود پایانه های عصبی، شوک له شدگی را حتی بیشتر نشان دهد ـ مانند بلند کردن صدا در استریو که ممکن است صدا را بهتر بشنوید. بعضی از این مواد شیمیایی پروستاگلاندین ها هستند که سلولهای عمل کننده در بافت صدمه دیده، این مواد شیمیایی را با استفاده از آنزیمی که سیکلواکسیژناز۲ (COX2) نامیده می شود، می سازد.بخاطر پروستاگلاندین ها، پایانه های عصبی که درگیر شده اند اینک یک علامت مشخصی را در بین رشته های عصبی دست، سپس در بین بازو و بالاتر به گردن و مغز می فرستد، جایی که مغز این معانی مشخص را تحلیل می کند ”هی! درد!“ پروستاگلاندین ها به نظر می رسد بجای یک پروتئین از کل علایمی که درد را معنی می دهد، شرکت کند اما این پروتئین یک پروستاگلاندین مهم است. بعلاوه،پروستاگلاندین ها نه تنها به شما کمک می کند تا درد انگشت صدمه دیده را احساس کنید بلکه همچنین باعث ورم انگشت می شود که همان اماس نامیده می شود. بافت را در مایعات خون غوطه ور می کند که آن را هم نگهداری و هم در التیام بافت کمک می کند. به یاد دارید که این یک متن ساده شده داستان درد است; در این فرایند به نظر می رسد مواد شیمیایی بسیاری غیر از پروستاگلاندین ها در گیر هستند.
این روند بخوبی عمل می کند تا آنجا که به شما می گوید انگشتتان صدمه دیده است. درد در اینجا یک هدف را دنبال می کند که: یادآوری انگشت صدمه دیده و این که نیاز دارید در آن دقیق باشید و تا التیام انگشت از آن استفاده نکنید. مسأله اینکه گاهی عواملی غیر از چکش صدمه می زند. مثلاً گاهی شما سردرد دارید، شاید علت سردرد، انقباض ماهیچه های سر و گردنتان به علت استرس یا متشنج شدن رگ خونی در مغزتان باشد.
مردم زیادی ورم مفاصل دارند که در مفصل ها مثل بند انگشت، قوزک یا زانوها ورم و درد می کند، این تنها باعث ناراحتی نمی شود بلکه می تواند صدمه دائمی به مفاصل بزند. زنان زیادی در طی عادت ماهیانه در ناحیه شکم احساس درد زیادی می کنند علت آن انقباض عضلات شکم بیان شده ولی هنوز دلیل مشخصی ندارد. این فرایندها باعث می شود که پروستاگلاندین ها را بخوبی درگیر کند .درد یک احساس پیچیده است که اغلب اجزاى روحى را نیز در بردارد. وجود گیرنده هاى احساس درد و انتقال بدون اختلال این حس به سیستم عصبى مرکزى، پیش شرطهاى داشتن درد، میباشند. در دردهاى مزمن، عوامل بیولوژیکى، فیزیکى و اجتماعى بر روى یکدیگر تاثیرات متقابل میگذارند. سیستمهاى ویژه اى در بدن ما فعالیت میکنند که، دائمآ در تلاشند، تا یک آسیب دیدگى جسمى اجبارآ به ایجاد درد منجر نگردد، براى مثال جراحاتى که در طى یک سانحه رانندگى، مسابقه ورزشى، جنگ یا حتى بصورت پنهان در هنگام مقاربت جنسى بروز میکنند. علاوه براین گاهى دردهائى وجود دارند که، بر اثر یک آسیب دیدگى جسمى نبوده و علت مشخصى ندارند.طبق تعریف رسمى انجمن بین المللى مطالعات علمى در این مورد، “درد، یک درک و تجربه ناخوشایند است، که بر اثر یک صدمه دیدگى بوجود آمده و یا به بروز آسیبى منجر خواهد شد ، یا اینکه به این صورت احساس میشود.” بنابراین درد، آن چیزیست که بیماران احساس میکنند.
گیرنده هاى درد، انتهاهاى عریان رشته هاى عصبى میباشند که، در برابر تحریکهاى مختلف از خود واکنش نشان میدهند، مثلآ در برابر سرما و گرما، قطع شدن یا فشار زیاد و مواد شیمیائى. در مقایسه با گیرنده هاى دیگر، گیرنده هاى درد، احتیاج به تحریک قویترى دارند، تا واکنش نشان دهند و برخلاف دیگر گیرنده ها، به محرکها عادت نمیکنند یعنى میزان تاثیر پذیرى آنها کاهش نمییابد. فعالیت گیرنده هاى درد توسط برخى مواد شیمیائى همانند Prostaglandin ها، Bradykinin ها وSerotonin ها قابل تغییر و اغلب قابل افزایش است. علاوه بر این، کمبود میزان اکسیژن در بافتها بر اثر سکته، افزایش محیط اسیدى بدن بخاطر افزایش دى اکسید کربن یا تغییر میزان غلظت خون نیز میتوانند حساسیت در برابر محرکهاى درد را افزونتر سازند.
رشته هاى عصبى که اطلاعات مربوط به درد را منتقل میسازند، به دو گونه اند. رشته هاى سریعA دلتا، که سرعت انتقال در آنها به ۲۰ متر در ثانیه میرسد و رشته هاى کندتر C که با سرعت انتقالى به میزان ۲ و نیم متر در ثانیه درد را منتقل میکنند. این رشته هاى عصبى C هستند که، ابتدا به انتقال تحریکات درد میپردازند و به همین علت هم، مکان یابى دقیق درد در این مورد امکان پذیر نیست. در لحظه نخست احساس درد در نخاع، واکنشى ناگهانى فعال میشود که، حرکتى سریع را موجب میگردد، در حالیکه درد، هنوز با هوشمندى تمام درک نشده است، مثلآ عقب کشیدن دست، به محض احساس حرارت شعله. از سوى دیگر این اطلاعات به مغز انتقال مییابند. در قشر خارجى مغز یعنى کورتکس است، که درد، سرانجام هوشیارانه درک شده و مورد ارزیابى قرار میگیرد. درک احساس درد و یافتن محل آن، روندیست که باید آموخته شود. در قشر حساس کورتکس براى هر بخشى از پوست بدن مناطق ویژه اى وجود دارند که، کل آنها Homuncolus نامیده میشود.یک پدیده ویژه اما، دردهاى انعکاس یافته میباشند. از آنجائیکه اندامهاى درونى بدن نیز داراى رشته هاى عصبى میباشند اما، در پروسه یادگیرى ما، کمتر امکان خودنمائى مییابند، دردهائى که در این ارگانها بوجود میایند، بصورتى دیگر، به منزله درد در مناطق پوستى یا ماهیچه اى انعکاس مییابند.در حین انتقال درد در نخاع، برخى مواد تولید شده در بدن همانند Endorphin ها میتوانند میزان آنرا کاهش بخشند. از دیگر داروهاى شناخته شده براى تسکین درد میتوان مورفین را نام برد که، از تریاک تهیه میشود. مطالعات گسترده در زمینه داروهاى مسکن نشان داده اند که، اثر این داروها در مورد
بیماران مبتلا به دردهاى مزمن، بصورت دائم نبوده و آنها میتوانند موجب بروز اعتیاد گردند.
آشکارگرهای کمی در مفصلها و پوست وجود دارد که حسی مثل گرما، لرزه، لمس ضعیف یا چیزی شبیه گاز گرفتن موش را دارید و البته شوک له شدگی شدید به خاطر ضربه با یک چکش وجود دارد. برای هر یک از حواس گیرنده های مختلف وجود دارد.بافت صدمه دیده در انگشت همچنین چند مواد شیمیایی رها می کند که باعث می شود پایانه های عصبی، شوک له شدگی را حتی بیشتر نشان دهد ـ ـ مانند بلند کردن صدا در استریو که ممکن است صدا را بهتر بشنوید.
..................
جهت سفارش اینجا کلیک کنید