موضوع : نقش نفت و آثار سیاستهای دولت در اقتصاد ایران تحویل در محیط : word

عنوان سفارش : نقش نفت و آثار سیاستهای دولت در اقتصاد ایران تعداد صفحه : 31 قیمت : 3500 تومان جهت سفارش اینجا کلیک کنید ارسال لینک دانلود و ایمیل در صورت پرداخت آنلاین <-- نمایش تحقیق بعدی ..... نمایش تحقیق قبلی -->

مقدمه
سرزمین ایران از اعماق دوران ها می آید. مرزهایش ممکن است دگرگون شده باشد، اما طبیعت این سامان از عنصری سخت تر از گذر زمان ساخته شده است . در این دیار مردمانی زیسته و می زیند که قرن ها در جریان تاریخ پنجه در پنجه گوناگون ترین تجربه ها افکنده اند . اما خاک ایران با منابع ومواد طبیعی ، از این مردم ، یک ملت متفاوت پدید آورده است . ایران با شناخت نفت و كاربردهاي متنوع آن در عرصه‌هاي اجتماعي، صنعتي و اقتصادي وضعیتی خاص يافت و تحولات چشمگيري را تجربه كرد. نفت در چگونگی برقراری ارتباط بین مردم و دولت طی یکصد سال اخیر در ایران موثر بوده و عامل بسیار مهمی در ایجاد رفاه اقتصادی – اجتماعی از یک سو و برقراری بی عدالتی ساختاری از سوی دیگر در جامعه ایران بوده است. بدین ترتیب نفت بعنوان تامین کننده منابع مادی و تعیین کننده ساختارهای سیاسی و برانگیختن انگیزه های سیاسی – اجتماعی، در ایجاد تحولات فرهنگی – اجتماعی و ترکیب بندی ثروت و درآمد علیرغم افت و خیزهایی که داشته، از نقش موثر و کلیدی برخوردار بوده است و بدون تردید نفت در آینده نیز قادر به ایجاد تحولات ساختاری در ابعاد مختلف اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی در جامعه ایران خواهد بود .
2. نفت و وابستگی
هر نظام اقتصادي، محصولاتي را توليد كرده و به دنياي خارج صادر مي‌كند و درازاي آن، نيازهاي وارداتي خود را تأمين مي‌كند. به‌طور طبيعي، هرچه اقلام صادراتي از تنوع بيشتري برخوردار باشند، آسيب‌پذيري اقتصاد از نوسانات بازارهاي جهاني كمتر بوده و از ثبات بيشتري در بعد خارجي برخوردار خواهد گرديد.
اقتصاد ایران به دلايل متعدد كه عمدتاً به سياستگذاري مربوط مي‌شود، محصولات ناچيزي را در بخش‌هاي صنعت و كشاورزي توليد كرده و به دنياي خارج صادر مي‌كند و براي تأمين نيازهاي وارداتي خود عمدتاً به صادرات نفت خام وابسته است. بيش از 80 درصد از منابع ارزي كشور و بيش از 70 درصد از منابع بودجه عمومي (به طور مستقيم و غيرمستقيم) از محل بخش نفت تأمين مي‌شود. از سال‌هاي بسيار دور، وابستگي اقتصاد كشور به صادرات نفت خام، پديده‌اي مذموم تلقي مي‌شده است كه شايد بتوان عمده‌ترين دلايل مذموم بودن اين پديده را حول محورهاي زير خلاصه كرد: 1- آسيب‌پذيري اصلي‌ترين منبع درآمدي كشور از نوسانات بين‌المللي؛
2- خارج از كنترل بودن مهمترين متغير اقتصادي كشور و درنتيجه، عدم امكان هدف‌گذاري بر روي شاخص‌هاي كليدي اقتصاد كلان؛
3- در اختيار بودن منبعي آسان براي ادارة‌ كشور و درنتيجه، اهتمام كافي نداشتن براي به كار انداختن و فعال كردن بنيه‌هاي دروني اقتصاد؛
4- اتكاء به نفت آنگاه كه با مالكيت نفت توسط دولت‌ها همراه مي‌گردد، امكان قدرت گرفتن حكومت‌هاي مستقل از خواست مردم را تقويت مي‌كند و همان‌گونه كه مشاهده مي‌شود، اكثر كشورهاي صادركننده نفت با ويژگي ذكر شده، به صورت نه چندان دموكراتيك اداره مي‌شوند.
5- وجود نفت در كشورهاي درحال توسعه، بويژه در ساليان گذشته، به قدرت‌هاي بزرگ جهاني انگيزه داده است تا به منظور بهره‌برداري هرچه بيشتر از منابع انرژي ارزان قيمت، تسلط خود را بر اين كشورها بگسترانند.
شكل‌گيري مطالبي از نوع آنچه كه ذكر شد، در ذهن تصميم‌گيرندگان و سياستگذاران موجب گرديد تا رشد بخش نفت به هر شكل، پديده‌اي مذموم و ضدارزشي تلقي شود. بر همين اساس و نيز در واكنش به سياست رژيم پهلوی مبني بر توليد هر چه بيشتر نفت خام و نيز براساس برداشتي خاص از چگونگي حفظ مصالح نسل آينده، توليد نفت خام پس از پيروزي انقلاب اسلامي به ميزان قابل توجهي كاهش پيدا كرد و متعاقب آن سرمايه‌گذاري در اكتشاف نيز به سطح بسيار نازلي تقليل يافت. سهم جمهوري اسلامي ايران از اوپك به كمتر از يك سوم رقم قبل كاهش يافت و درمقابل، كشورهايي مانند عربستان توانستند به راحتي سهم خود را با يك جهش، به بيش از يك ونيم برابر رقم قبلي افزايش دهند و درآمدهاي سرشار ارزي را كه هم ناشي از افزايش يكباره قيمت و هم افزايش بي‌دردسر توليد بود، نصيب كشورشان كنند. تداوم عدم سرمايه‌گذاري در بخش نفت و نداشتن تعامل با دنياي خارج، به دليل شبهه پيگيري اهداف استعماري از يك سو و رشد سريع فناوري و دانش مديريت در كشورهاي صنعتي از سوي ديگر، باعث شد تا فاصله تكنولوژيك کشورایران با جهان، روزبه روز عميق‌تر شود. ..................