مقدمه:
مطبوعات یكی از اركان دموكراسی و یكی از نهادهای جامعه‌ی مدنی است كه در ارائه‌ی اخبار و اطلاعات و سازماندهی افكار عمومی نقش بسزایی دارد، اما عرصه‌ی فعالیت مطبوعات عرصه‌ی پرخطری است كه بسته به نوع حكومت‌ها و نگرش آنها نسبت به مطبوعات، دامنه‌ی این خطر محدود یا گسترده می‌شود.نقش اول یعنی ارائه‌ی اخبار و اطلاعات و... حكایت از اصل آزادی و عبارت دوم (ارتباط مطبوعات با حكومت) نشان از قدرت دارد. یك طرف، مسئله‌ی آزادی بیان و انتشار عقاید و آرا مطرح است و در طرف دیگر چگونگی برخورد حكومت با «آزادی».
ترسیم حد و مرز بین آزادی و قدرت وظیفه‌ی قانون است تا با معیارهای مشخص و قطعی راه تسلط و چیرگی یكی بر دیگری را سد نموده، ارتباط منطقی بین قدرت و آزادی را برقرار نماید.
نگاهي به تاريخچه مطبوعات در ايران از آغاز
مخالفت شديد محمدعليشاه با اساس مشروطيت و آزاديخواهان نهايتا منتهي به كودتاي وي و به توپ بستن مجلس شوراي ملي در 23 جمادي الاولي 1326 هـ.ق شد. نامبرده به دستياري درباريان و ديگر مخالفان مشروطه رسما علم مخالفت با مشروطه را بر افراشت و علي رغم قسمي كه در پاسداشت آن ياد كرده بود بنيان مشروطيت را بر هم زد.
حوادث مذكور تاثير بسزايي در وضع جرايد ايران داشت به طوري كه پس از جريان بمباران مجلس تمتم مديران جرايد كه مدافع مشروطيت و مخالف استبداد بودند يا كشته شدند يا از نفي بلد شده تبعيد گشتند. در نتيجه استبداد صغير بر كشور سايه افكنده و ركن چهارم مشروطيت تعطيل گرديد. ميرزا جهانگير خان صور اسرافيل و نيز مدير روزنامه روح القدس از جمله فدائيان و مقتولين اين حوادث بودند. آنهايي هم كه توانستند از اين مهلكه جان سالم به در برند از قبيل سيد محمد رضا مساوات مدير روزنامه مساوات و علي اكبر دهخدا نويسنده روزنامه صور اسرافيل كه بعدا روزنامه اي به همين نام در سوئيس تاسيس كرد و همچنين مدير روزنامه مظفري و مدير الملك مدير روزنامه صبح صادق و جمع زياد ديگري آواره و حيران و سرگردان د رممالك بيگانه از جمله اروپا، هند و مصر به سر مي بردند. تا اينكه قهرمانان ملي بار ديگر به پا خواسته تهران را فتح كردند، بنيان استبداد را برچيده و مشروطيت را احياء نمودند. بنابراين محمد عليشاه تاج و تخت را رها كرده به روسيه پناه برد و آزاديخواهان و مديران و اصحاب مطبوعات به موطن خويش بازگشتند.
با جانشيني احمد شاه و بازگشت ارباب و اصحاب مطبوعات به كشور و شروع مجدد كار، بازار جرايد رونقي دوباره يافت. اين بار جرايد با كار مفيدتر، قطع بزرگتر و هريك با سبك مخصوص و با مسلكي خاص شروع به انتشار نمودند. احزاب، انجمنها و جريانات مختلف سياسي هر كدام روزنامه اي به عنوان ارگان خود به راه انداخته و افكار و عقايد خود را از آن طريق رواج مي دادند؛ دموكراتها روزنامه “ايران نو” را تاسيس كردند جمعيت اعتداليون جريده “شوري” را برقرار نمودن و حزب اتفاق و ترقي روزنامه ميانه رو استقلال ايران را به معرض انتشار گذاشتند.
..................
جهت سفارش اینجا کلیک کنید