موضوع :
شهر سوخته
تحویل در محیط : word
|
عنوان سفارش :
شهر سوخته
تعداد صفحه :
16
قیمت :
6000 تومان
|
شهر سوخته
شهر سوخته نام بقایای شهری باستانی است که در ۵۶ کیلومتری زابل در استان سیستان و بلوچستان و در حاشیه جاده زابل-زاهدان واقع شدهاست. این شهر در ۳۲۰۰ سال قبل از میلاد پایه گذاری شده و مردم این شهر در چهار دوره بین سالهای ۳۲۰۰ تا ۱۸۰۰ قبل از میلاد در آن سکونت داشتهاند.
شهری که گفته میشود پیشرفتهترین شهر جهان قدیم بودهاست و حتا بسیار پیشرفتهتر از شهر کرت که سینوهه در کتاب خود از آن یاد کردهاست.به اعتقاد برخی باستانشناسان اگر بخواهیم به معنای کامل و دقیق شهر توجه کنیم،این شهر را باید قدیمیترین شهر دنیا دانست چرا که معدود شهرهای پیش از آن، از نظر امکانات و اصول شهرنشینی با آن قابل مقایسه نیستند.[
جغرافیا و محیط زیست شهر سوخته
بر مبنای یافتههای باستان شناسان شهر سوخته ۱۵۱ هکتار وسعت دارد و بقایای آن نشان میدهد که این شهر دارای پنج بخش مسکونی واقع در شمال شرقی شهر سوخته، بخشهای مرکزی، منطقه صنعتی، بناهای یادمانی و گورستان است که به صورت تپههای متوالی و چسبیده به هم واقع شدهاند. هشتاد هکتار شهر سوخته بخش مسکونی بودهاست.پژوهشها نشان دادهاست این محوطه بر خلاف اکنون که محیط زیست کاملاً بیابانی دارد و فقط درختان گز در آنجا دیده میشود، در پنج هزار سال قبل از میلاد منطقهای سبز و خرم با پوشش گیاهی متنوع و بسیار مطلوب بوده و درختان بید مجنون، افرا و سپیدار در آنجا فراوان وجود داشتهاست.در آن دوران نیز این منطقه بسیار گرم بوده، اما آب رودخانه هیرمند و شاخههایش به خوبی زمینهای کشاورزی شهر سوخته را سیراب میکردهاست.
اکتشافات باستانی
درگودبرداری های (حفاریهای) شهر سوخته تاکنون هزاران قطعه سفال, استخوان, چوب, سنگ و سایر اشیای مطالعاتی و یا موزه ای به دست آمده که هر کدام در نوع خود دارای اهمیت زیادی است ومی تواند گوشه هایی از وضع زندگی و جامعه ی شهر سوخته را روشن کند. در زیر به اجمال به شرح هر یک از اشیا وابزار به دست آمده می پردازیم :
(1):سفالهای پیش از تاریخ
انسان دوران باستان همیشه دستخوش وحشت و اضطراب بود و صحنه های ناگوار زندگی خود را به نیروهای اهریمنی نسبت می داد. وی از نیروهای شوم اهریمنی که بشر را از پای درمی آورد میترسید, از این روبرای حفظ خود به دعا و طلسم های گوناگون متوسل میشد واین طلسم ها و دعاها همیشه همراه اوبود.از اینجا به علاقه ی بشر اولیه در نمایش مظاهر خدایان و چگونگی پرستش آنها پی می بریم. مثلا نقش خورشید وحیوانات منسوب به آن مانند عقاب, شیر, گاو, گوزن وبزکوهی و... در روی سفالهای دوره های پیش از تاریخ از هزاره ی چهارم پیش از میلاد مرسوم بوده است.این انسانها ظاهرا نیاز به خدایان پشتیبان (حامی) داشتند چون باور داشتند که طوفان, رودخانه, حیوانات وحشی و دیگر عوامل زیانکار؛ انسان, گله, خانه و فراورده های (محصولات) کشاورزی را تهدید میکنند و برای در امان ماندن از آنها خدایان و الهه های آفریننده ی این عوامل پلید را می پرستیدند. بسیار دیده شده که فقط عضوی از بدن یک حیوان را روی سفال نقش کرده اند. مثلا نقش اغلب سفالهای پیش از تاریخ به ویژه هزاره ی چهارم و سوم پیش از میلاد از شهر سوخته, شاخ های گاو, شاخهای گوزن وشاخ های بز کوهی و پوزه ی شیر, بال و پنجه ی پرنده ی باتلاقی همراه با اشکال هندسی است. هر قوم باستانی از جمله ساکنان شهر سوخته , حیوانات گفته شده (مذکور) مخصوصا بز کوهی را نماد (مظهر) یکی از عوامل طبیعی سودبخش می دانسته اند.استادی مردم شهر سوخته, در ساختن ظروف سفالی شگفت آور است چون که بهترین نوع سفال را با دست و چرخ سفالگری ساخته اند و در ساختن آنها همه ی ویژگی های (خصایص) زندگی مذهبی, اخلاقی وهنری خود را نشان داده اند. با بررسی این ظروف پیوستگی تمدنها را نیز می توان دریافت.سفالهای نخودی رنگ با نقش های سیاه وقهوه ای مربوط به تمام دورانهای چهارگانه ی استقرار درشهر سوخته که در کاوشها به دست آمده با بعضی از سفالهای "شوش" در خوزستان و تل "باکون" در مرودشت فارس, قبل مقایسه است وبرخی دیگر نیز به سفالهای طبقات دوم وسوم "آنو" در ترکمنستان و طبقه ی اول " تپه حصار" در دامغان و "کویته" مرکز ایالت بلوچستان پاکستان و"بمپور" در ایرانشهر شباهت زیاد دارد.سفالهای شهر سوخته از سادگی ویژه ای (خاصی) برخوردارمی باشند وظروف معمولا بی دسته و لوله و دارای پایه های ساده اند. سفالهای محلی بیشتر به صورت لیوان, کوزه های شکم مدار, کاسه, فلاسک وبشقاب های کم ژرفا (کم عمق) هستند و درکنار آنها می توان از سفالهای تپه براق یحیی, سفال منقوش بمپور, سفال معروف به ترکمنی با نقوش هندسی و تجریدی و سفالهای نال بلوچستان نیز یاد کرد.درسد سفالهای به دست آمده دوره ی یکم شهر سوخته نسبت به سفالهای ادوار بعدی به مراتب کمتر است وچهل درسد آن را سفال نوع کویته و یا ترکمنی (سفال کویته یا ترکمنی برای نخستین بار در پیرامون رود ارغنداب و رود هیرمند در لایه سوم تپه موندیگاک در افغانستان کنونی دیده شده و سپس مشابه آن در شمال خراسان(ترکمنستان جنوبی) در لایه سوم تپه نمازگاه وسپس در دوره ی یکم شهر سوخته دیده شده است.)
ikipedia.org
........
|