در طول سه دهه گذشته و در سالهاي ابتدايي قرن بيست و يكم، اكثر كشورهاي توسعه يافته و نهادهاي بين المللي از جمله اتحاديه اروپا، در جهت تغيير مبناي نقدي به اشكال مختلف مبناي تعهدي حركت نمود ه اند، ليكن در كشورهاي در حال توسعه و از جمله ايران، مبناي نقدي تعديل شده همچنان مورد استفاده نهادهاي بخش عمومي قرار ميگيرند.مشكلات و نارساييهاي مبناي نقدي در شناسايي و گزارشگري مالي درآمدهاي اين قبيلنهادها از يك سو و وجود مشكلات فراوان در به كارگيري سيستم حسابداري تعهدي كامل از سوي ديگر، موجب شده است تا اغلب كشورهاي توسعه يافته مبناي حسابداري تعهدي تعديل شده را در حسابداري و گزارشگري مالي نهادهاي بخش عمومي مورد استفاده قرار دهند . با توجه به نقش و اهميت گزارشگري مالي به عنوان ابزار ايفاي مسؤوليت پاسخگويي، اعمال روش صحيح و منطبق با استانداردهاي پذيرفته شده حسابداري، نقش درخور ملاحظهاي در ارائه صحيح اطلاعات در صورتهاي مالي جامع دولت و واحدهاي تابعه و به تبع آن ايفاي هر چه بهتر مسؤوليت پاسخگويي خواهد داشت.
در نمونه تحقیقات خارج از کشور که در آنجا انتشار و گزارش های اجتماعی و محیط زیست رواج دارد در 3 گروه متغیرهای مستقل متغیرهای درونی شرکت ویژگی های درونی کشور ، شرایط بین المللی جامعه ، به مصاحبه با افراد پرداخته و اثرات متغیرهای مستقل مذکور بر میزان انتشار گزارش های اجتماعی و محیط زیست سنجیده شده است در تحقیق حاضر که مربوط به واحدهای تجاری ایران است ما به بررسی امکان سنجی ارائه گزارش های اجتماعی و محیط زیست با توجه به متغیرهای مستقل درونی شرکت یعنی اندازه شرکت، گروه صنعتی مربوط، عمر شرکت، عملکرد مالی (سود) حجم معاملات اوراق بهادار شرکت، ریسک سیستماتیک و نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام پرداخته می شود.به این ترتیب که اثر هر یک از متغیرهای مستقل فوق بر امکان انتشار گزارش اجتماعی حسابداری بررسی می گردد .
حسابداری در این رشته از دیدگاه سنتی که تنها وظیفه واحد تجاری را ایجاد سود برای سهامداران می دانست فاصله گرفته واحدهای تجاری را برای هزینه هایی که به محیط زیست تحمیل می کنند مسئول شناخته هزینه های وارده به محیط زیست را و همچنین منافعی که واحدهای تجاری برای محیط زیست خود دارند در محاسبات درآمد، هزینه واحدهای تجاری وارد می کند و یا در حالات دیگر آن را گزارش می نماید. همچنین حسابداری اجتماعی در ابعادی بزرگتر واحدهای تجاری را در قبال تمام جامعه مسئول می داند و هزینه ها و منافع شرکت را در سیستم بزرگتری به نام جامعه می سنجد که وجود فعالیتهای واحد تجاری برای جامعه چه مزایا و چه هزینه ای در بر خواهد داشت؟ آیا باعث ایجاد اشتغال در منطقه ای خاص خواهد شد و یا بر عکس باعث تعدیل نیروهای موجود خواهد شد.
در حال حاضر حسابداري اجتماعي پاسخي به اين مسائل مي باشد که با در نظر گرفتن نتايج محيطي تصميمات، همچون اثرات اقتصادي آنها تلاش در گسترش دامنه حسابداري سنتي داشته و معيارهاي خاصي را براي تعريف اهداف اجتماعي و ارزيابي ميزان پيشرفت در نيل به اين اهداف را مي طلبد.
به شکل تقريبي همگان قبول دارند که شرکتها بايد از نظر اجتماعي مسوول کار خود باشند گواينکه امکان دارد عنوان شود که چنين نظري به طور صرف شکل تعميم يافته اين مرام پذيرفته شده جهاني است که افراد و گروهها بايد تاثير اعمال خود بر سايرين را در نظر داشته باشد (خوش طنيت 1374)
در حال حاضر مديريت نه تنها درباره کارايي و اثر بخشي همراه با صرفه اقتصادي بنگاه تحت اختيار خود بايد پاسخگو باشد، بلکه درباره مشکلات زياد پيراموني که از فعاليت شرکت نشات مي گيرد نيز مسووليت دارد. شرکتها همچنان که ملزم به استفاده بهينه از منابع اقتصادي تهيه شده توسط مدعيان آن هستند، ناگزير از رعايت صرفه اجتماعي براي جامعه هستند. اندازه گيريها و گزارشگري صورتهاي مالي فعلي در نمايش آثار اجتماعي و پيراموني شرکتها ضعيف هستند در نتيجه براي تهيه و ارائه چنين گزارشها و اطلاعاتي حسابداري و گزارشگري در رابطه با جامعه و پيرامون کمک فراواني محسوب مي شود. با توجه به تأثیر ارائه گزارش اجتماعی در خارج از کشور ، برای نمونه یکی از پژوهش های به عمل آمده نشان داد که 57 % از تحلیلگران مالی تصمیمات خود را با توجه به عوامل اجتماعی اتخاذ می کنند و یا به عنوان مثال دیگر در کشور فرانسه کلیه شرکت های دارای کارمندان بیش از 750 نفر موظف به تهیه ترازنامه اجتماعی هستند که صرفاً به موضوعات مربوط به کارکنان نظیر تعداد استخدام شدگان ، شرایط سلامتی و ایمنی ، تعلیم و تربیت و ... توجه دارند .
با توجه به فضای اختصاص داده شده به انتشار اطلاعات اجتماعی از 7% صفحه در استرالیا تا 98% صفحه درانگلیس و 26/1 % صفحه در ایالات متحده به نظر می رسد که این سه کشور بر روی انتشار گزارش و اطلاعات اجتماعی تأکید بیشتری دارند .
همچنین در پژوهشی که در ایران صورت گرفته است مشخص شده است که در صورت ارائه گزارش اجتماعی 26 تا 38 درصد اطلاعات اجتماعی ارائه شده بر تصمیمات سرمایه گذاران اثر خواهد داشت (راعی ، 1383 : 88)
با توجه به موارد فوق الذکر و تهیه گزارش های اجتماعی در کشورهای آسیایی مانند هند و مالزی ضروری به نظر می رسد که در ایران نیز اینگونه گزارش ها مورد توجه قرار گیرد. در پژوهش حاضر به بررسی امکان سنجی انتشار گزارش اجتماعی با نگرش متغیرهای درونی شرکت پرداخته می شود .