استرس یکی از عمده ترین مسائل پزشکی و اجتماعی روز است.. استرس در مفهوم عام آن عاملى است که همواره تعادل فیزیکى و روانى فرد را به هم زده و با ایجاد مشکلات روان تنى و مشکلات روانى کارآیى فرد را در ابعاد مختلف زندگی- شغلى، خانوادگى و اجتماعى کاهش مى دهد. در روانشناسى استرس به معنى تحت فشار روحى و روانى قرار گرفتن تلقى شده است.در این حالت جسم و روان به تقاضاهاى درونى و بیرونى با فشار پاسخ مى دهند. استرس هنگامى رخ مى دهد که فرد واکنش هاى خود را در مواجهه با محرکهاى درونى و بیرونى ناتوان ببیند که همانا پیامد آن از دست رفتن تعادل روانى فرد است.

کار و پیشه به عنوان مهمترین عامل شکل دهنده هویت اجتماعى، منبع تامین کننده زندگى و شکل دهنده روابط اجتماعى، براى هر فرد تلقى مى گردد. چرا که نه تنها افزایش مشکلات شخصی کارآئى فرد را در محیط کارى کاهش مى دهد بلکه با ایجاد اختلال در روابط خانوادگى چرخ معیوبى را دامن خواهد زد. به همین دلیل است که امروزه توجه به محیط هاى شغلى و شرایط کار کارکنان و کارگران امرى است که به منظور بالا بردن کیفیت کار، حفظ سلامت و بهداشت کارکنان و به منظور بهره جویى بیشتر و بهتر از طول مدت سنوات کارى مورد توجه قرار گرفته است.

در قرن پانزدهم میلادی، برای اولین بار واژة «استرس[۱]» به معنای فشار بدنی مورد استفاده قرار گرفت. در سال ۱۷۰۴ میلادی، کلمه فشار برای توصیف سختی، دشواری یا بدبختی بکار می رفت. از حدود سال ۱۸۰۰ میلادی یکی از کارخانه داران انگلیسی به نام «رابرت اون» برای اولین بار نیاز های نیروی انسانی در سازمان را مورد بررسی و تاکید قرار داد و از بهبود شرایط محیط کار سخن گفت. در اواخر قرن ۱۹ میلادی، معانی استرس یا فشار گسترش یافت و تنش بر روی اعضای بدن یا نیروی ذهنی را هم دربرگرفت.

فشار عصبی که در اصطلاح علمی «استرس» نامیده می شود به وضعی گفته می شود که در آن بر عواطف و هیجانها و فرایندهای اندیشیدن و حالتهای بدنی انسان کشش و سنگینی وارد می آید. هنگامی که فشار عصبی بصورت مزمن و از اندازه بیرون باشد توانایی انسان در سازگاری با پیرامون، درخطر می افتد. «فشار عصبی» یک عبارت کلی است که همه گونه فشاری را که انسان در زندگی احساس می کند دربرمی گیرد. در دنیای کنونی استرس به عنوان یکی از آفات نیروی انسانی شناخته شده است. اثرات مخرب استرس بر زندگی فردی و اجتماعی کاملا مشهود بوده و کارکنان یکی از آسیب پذیرترین قشرها در برابر استرس هستند، همچنین استرس شغلی به عنوان یکی از موانع بهره وری در سازمانها مطرح است.

فشار روانی (استرس) تجربه ای است همگانی و عمومی که هرکس به کرات آن را در زندگی خود احساس کرده است، برخلاف تصور عمومی، فشار روانی همیشه شامل حوادث ناخوشاینــد نیست، بلکه در مفهوم «چالش[۴]» می تواند محصول موفقیتهایی خوشایند و مطلوبی نیز باشد که سازگاری مجددی را در فرد مطالبه می کند. به عبارت دیگر شاید نکته اصلی در موقعیتهای استرس زا نیاز به انطباق و سازگاری مجددی است که برای فرد ضرورت پیدا می کند که برای ایجاد این انطباق مجدد و کسب توازن، ما معمولا عکس العملهای معینی را از خود نشان می دهیم که از این عکس العملها به عنوان نشانه های انطباق (سازگاری) عمومی[۵] یاد می شود.