نانوتکنولوژی، توانمندی تولید مواد، ابزارها و سیستم های جدید با دردست گرفتن کنترل در سطح مولکولی و اتمی و استفاده از خواصی است که در آن سطح(مولکولی) ظاهر می شود. فناوری نانو واژهای است کلی که به تمام فناوریهای پیشرفته در عرصه کار با مقیاس نانو اطلاق میشود. معمولا منظور از مقیاس نانو ابعادی در حدود nm 1 تا nm 100 می باشد. هدف نانوتکنولوژی ساختن مولکول به مولکول آینده است همانطور که وسایل مکانیکی به ما اجازه میدهند که چیزی فراتر از نیروی فیزیکی خود به دست آوریم، علم نانویی و تولید در مقیاس نانو هم سبب میشود تا بتوانیم پا را فراتر از محدودیتهای اندازهای که به طور طبیعی موجود است بگذاریم و به طور دقیق بر روی بنیانهای ساختاری مواد که تعیینکننده خواص مواد هستند کارکنیم. ماهیت نانوتکنولوژی عبارتست از توانایی کارکردن و اعمال تغییرات کاربردی در تراز اتمی مولکول و به طور دقیقتر میتوان گفت که فراتر از مولکول و در ابعاد 1 تا 100 نانومتر با هدف ایجاد توانایی جدید و اعمال تازه که برگرفته از ابعاد بنیادی مواد میباشد.
نانوتکنولوژی در صنعت نساجی پیشرفتهای عظیمی را در برداشته است. بطوریکه انسان قادر به تولید منسوجات و لباسهای بسیار متنوع با کاربردهای ویژه گردیده است برای نمونه میتوان به ساخت لباسهای ضدآتش، ضد لک و چربی، لباسهایی که خیس و چروک نمیشوند، لباسهای ضدگلوله، لباسهای هوشمند، منسوجات خودتمیز شونده ، منسوجات آنتیاستاتیک، منسوجات تنفسپذیر و لباسهای آنتیمیکروبیال اشاره کرد. ویژگیهایی که از به کارگیری نانوتکنولوژی درصنعت نساجی حاصل میشود، باعث افزایش تقاضای خریدار یامصرفکننده میشود که این وابسته به تغییراتی است که روی الیاف یا پارچه ایجاد میگردد.
از جمله اینکه تشعشع امواج تلفن همراه موجب تخريب كروموزومها و دگرگوني فعاليت ژنها و همچنين افزايش تقسيم سلولي ميشود. اغلب كاربران تلفن همراه، چنين علائم مشابهي را هنگام استفاده از تلفن همراه يا پس از پايان مكالمه به صورت احساس سوزش در پوست سر، اختلال در خواب، خستگي، سرگيجه، عدم تمركزوكاهش قدرت حافظه تجربه ميكنند.
اما تولید پارچههاي ضدامواج الكترومغناطيس با استفاده از نانوذرات آهن باعث كاهش شدت اين امواج ميشود. مواد پارامغناطيس مانند آهن و سرب نقش بسيار مهمي در خنثي كردن اثر امواج الكترومغناطيسي دارند.
میتوان با نانو فایبرهای کربنی الیاف هوشمند ساخت.(شکل1) امروزه امکان ریسیدن نانو فایبرهای کربنی مشابه دیگر الیاف وجود دارد که این زمینه ایجاد اختراعات زیادی را برای ما فراهم میکند. کاربردهای برجسته این الیاف:
با توجه به افزايش تقاضا براي استفاده از نانوذرات در صنايع مختلف، نانوذرات مختلفي نظير نقره، مس، تيتانيا، سيليكا و آلومينا در صنعت توليد شده و مورد استفاده قرار میگیرند.
نقره از جمله موادي است كه به عنوان يك ضد باكتري قوي شناخته شده است. آزمايشهای انجام شده در بخش ميكروبي نشان میدهد كه اين ماده در غلظتهاي بسيار پايين توانايي از بين بردن بيش از يك ميليون باكتري را دارد. اين در حالي است كه با كاهش قطر ذرات از 75 نانومتر به 3 نانومتر، قدرت باكتري كشي كلوئيد بشدت افزايش خواهد يافت كه اين مكانيزم عمل ناشي از تركيب و واكنش نقره با گروه سولفيد هيدروژن باكتريهاست. يونهاي نقره بر مولكولهاي DNA كه فعاليت آنها تضعيف شده، از تاثيرگذاري بيشتري برخوردار است. در نتيجه از واكنش يون نقره با گروههاي تيول در پروتئين، باكتري غيرفعال ميشود.
در بررسی تاریخ پارچه سه جهش بسیار مهم دیده میشود. اول بافت پارچه توسط انسانهای نخستین از الیاف طبیعی مانند پنبه، پشم و بعدها ابریشم است. دوم بافت پارچه توسط الیاف مصنوعی دستساز بشر در اواسط قرن بیستم است که مهمترین این الیاف مصنوعی، نایلون است. اما جهش تولید پارچه که واقعا انقلابی در صنعت نساجی به شمار میرود از سال1980 میلادی آغاز شده است و تا به امروز ادامه دارد. در سال 198 الیاف ویژه ساخته شدند، سال1980 تا 1984 الیافی با عملکرد وکارایی ویژه تولید و از سال1984 تا 2000 الیاف با تکنولوژی بالا تولید شدند و از سال2004 به بعد بشر دست به ساخت الیاف با کارکرد فوقالعاده زده است. اولین ویژگی مشترک در الیافی که پس از جهش سوم در صنعت نساجی ساخته شدهاند، ادغام چندین علم برای ساخت یک محصول واحد است. برای ساخت این الیاف که به آنها اصطلاحا الیاف هوشمند گفته میشود، از چندین شاخه متفاوت علم، نظیر نساجی، پلیمر، الکترونیک، کامپیوتر، مکانیک و غیره استفاده شدهاست.