گزارش تخصصی حل مشکل بدخطی و نارسانویسی یکی از دانش آموزان با راه حل های خلاقانه

ارائه ی راهکارهای عملی برای برطرف کردن مشکل بدخطی دانش آموز

در پژوهش حاضر ، با توجه به این اصل که کودک بیشتر به بازی علاقه مند است ، بد خطی دانش آموز اصلاح شده است . همچنین به صورت ریشه ای به مشکل پرداخته شده است ، نه این که متوسل به رو نویسی های بی هدف و خسته کننده شود که در مواردی به تشدید مشکل منجر می شود . این نوشتار شامل چندین بخش است که پس از بیان مسئله و ارائه ی شواهد و تحلیل داده ها ، راه حلهایی را بطور موقّت در نظر گرفته و سر انجام پس از گزینش روش مؤثّر با نظارت بر آن شواهدی دال بربهبود مشکل ارائه کرده و پس از تأیید وضع مطلوب از جانب چند مرجع ، توصیه هایی شده است.

در اوایل سال تحصیلی متوجه شدم که یکی از دانش آموزان نسبت به دیگر دانش آموزان دارای خطی نا زیبا و نا متناسب می باشد.با بررسی و نظارت بیشتر و تکالیف انجام شده در کلاس و اظهارات مادر شان به فکر پژوهش برای رفع مشکل نا رسا نویسی و بد خطی وی برآمدم. دانش آموز مورد نظر پسری با قد متوسط ( 120 سانتی متر) و وزن ( 25 کیلو گرم) می باشد. او فرزند اول یک خانواده ی 4 نفری می باشد. و والدین او دارای سواد پنجم ابتدایی هستند و از نظر مالی در سطح متوسط می باشند.او دارای یک برادر 3 ساله نیز می باشد. در نوشته های این دانش آموز اندازه ی حروف در یک کلمه با هم تناسب ندارند .( حروف دندانه دار ، ریز و حروف قبلی و بعدی را درشت می نویسد ) دو جزء کلمات ترکیبی را خیلی با فاصله می نویسد ، به طوری که دو کلمه ی جدا از هم تصور می شود. حروف گودی دار ( مقعر ) مانند " ی " ، " ل " و " ن " را به صورت شکسته و گوشه دار می نویسد.

اتصالات حروف را در کلمات به صورت اصولی انجام نمی دهد و در نوشته هایش خط زمینه را رعایت نمی کند. گاهی که اشتباه می نویسد دوباره بدون پاک کردن ، روی همان کلمه ی اشتباه شروع به تصحیح می نماید . بنابراین نوشته ها ی وی نا مفهوم و کثیف به نظر می رسد. به خاطر همین بد خطی و عدم استفاده از مداد پاک کن در اکثر مواقع ، دفاتر و کتابهایش اغلب کثیف و نا مرتب است. البته گاهی با تشویق های من و مادرش حوصله به خرج می دهد و خوب می نویسد. و این روزنه ای برای شروع به اصلاح وضع موجود برای من می باشد.

حل مشکل بدخطی و نارسا نویسی یکی از دانش آموزان

1 - چه عواملی موجب ایجاد مشکل بدخطی دانش آموز شده است .

2 - آیا ضعف اندام های او سبب بدخطی در وی شده است .

3 – با چه روش هایی می توان مشکل بدخطی را در دانش آموز حل کرد .

در مقایسه با شاخص ، دانش آموز باید خوش خط بنویسد و مشکل نارسا نویسی در او حل شود .

الف- مشاهدات ( مستقیم و غیر مستقیم ) در موقعیت های مختلف خصوصاً در زمان انجام فعالیتهای عملی

ب- بررسی و تحلیل پرسشنامه ی سیاهه ی رفتار

ج – اسناد و دارک ( عکس های گرفته شده از حالات مختلف دانش آموز ) همراه بادست خط دانش آموز

د- پرسشهای مصاحبه ای از معلمان پایه ی دوم مدارس مختلف

هـ - یادداشت های روزانه

مشکل بدخطی این دانش آموز طبق بررسی هایی که از پوشه ی کار کلاس اول او به عمل آمد. مشخص شده بود او علاوه بر آنکه اندازه وشیب و شکل کلی حروف را صحیح انجام نمی داده ، جهت رسم شکل حروف را هم نمی دانسته است. امسال هم در پایه ی دوم با مشاهده ی خودم که در بررسی تکالیف او و دست خطش در پای تابلوی کلاس و اعتراض دوستانش از ناخوانا بودن نوشته های او و همچنین گلایه ی مادر دانش آموز و بیان اظهارات ایشان در زمان دیدار با من بعمل آمده بود من به این مشکل او پی بردم. و به همین دلیل در جستجوی راه حلی برای رفع این مشکل او برآمدم. و با همکارانم تصمیم گرفتیم در این مورد پژوهش انجام دهیم .

در تحقیقی که با عنوان راهکارهای عملی برای کاهش میزان بد خطی دانش آموزان انجام گرفته است به راه حل های زیر جهت رفع مشکل اشاره شده است.

1 - استفاده از رسم الخط تحریری موجود در بازار

2-دانش آموزان با راهنمایی معلّم بطور مستقیم از روی خطوط و نمونه های تحریری، کپی برداری کنند.

3-شبیه سازی بطور مستقیم ( مشق نظری )

1- هرچه دانش آموزان تمرین بیشتری انجام می دادند مهارتشان در نوشتن خط نستعلیق افزایش می یافت.

2- انگیزه ی زیبا نویسی در دانش آموزان افزایش می یافت .

و در تحقیق دیگری که توسط خانم" صغری احمدی " آموزگار دبستان حضرت رقیه (س) ناحیه یک زنجان با عنوان راهکارهای عملی برای کاهش بد خطی دانش آموزان در سالتحصیلی 88 - 87 انجام گرفته است ، به این راهکارها اشاره شده است.

1- آموزش اولیا :که از آن ها خواسته شد در خانه جهت رسیدگی به تکالیف فرزندانشان وقتی را اختصاص دهند.

2- معلم و روش تدریس او: آموزش گرفتن صحیح مداد به دانش آموزان و جدّی گرفتن خط تحریری در کلاس و همچنین آموزش کپی برداری از روی کلمات بوسیله ی کاغذ های نازک

3- تشویق دانش آموزان :تشویق دانش آموزانی که بیشترین دقت و توجه را در زیبا نویسی داشتند.

4- آموزش قواعد خط تحریری : بوسیله ی بازی با شن و آبرنگ

5- تقلید از کلمات کتاب : موقع نوشتن و راهنمایی معلم

1- بهتر شدن خط دانش آموزان توسط همکاران تأیید گردید.

2- اولیای دانش آموزان نسبت به خط فرزندان خود حسّاسیت بیشتری داشته و آنان را به زیبا نویسی تشویق می نمودند.

3- خود معلم نیز مشاهده می کرد که دانش آموزان روز به روز زیبا تر و خوش خط تر می نویسند.

4- دانش آموزان برای زیبا نویسی و برای تشویق شدن با هم دیگر به رقابت می پرداختند.

5- انگیزه ی زیبا نویسی در دانش آموزان افزایش یافته بود.

آقای " مهدی کردی " نیز در تحقیقی با عنوان "عوامل مؤثر بر بد خطی دانش آموزان پسر کلاس پنجم ابتدایی شهر یزد " به این نتیجه رسیده است که عدم وجود آموزش صحیح ، بی دقتی و نداشتن تمرین کافی و برنامه ریزی شده ، تند نویسی و بی توجّهی والدین ، بی میلی و خستگی فراگیران هنگام نوشتن و کم توجّهی اولیای مدسه خصوصاً معلمین ، از مهمترین عوامل مؤثر بر بد خط شدن فراگیران می باشد اشکال در جهت یابی صحیح: برخی از دانش آموزان درک صحیحی از رابطه های فضایی ندارند و قادر نیستند اشکال صحیح حروف را بنویسند. مثلاً حرف« آ » را بیش از حد امتداد داده از روی خط می گذرانند ویا حروف کلمه ای مثل « آب » را اشتباه جا گذاری می کنند. وبه شکل « ب آ » می نویسند .

2-مشکلات نوشتن صحیح حروف الفبا ( حرف نویسی ) : در عمل برخی از دانش آموزان حتّی تا سالها بعد از کلاس اول نیز در نوشتن صحیح شکل حروف الفبا دچار مشکلات مختلفی هستند. گاهی حروف را بیش از حد بزرگ و یا کوچک می نویسند . در برخی موارد ، خطوط مستقیم ( افقی یا عمودی ) را به حالت قوس دار می نویسند ویا بالعکس.

- به کار بردن حروف منفصل ، مثل ( آزادی)

- ترکیب حروف متّصل ، مثل ( میهن )

- قرار گرفتن حروف بصورت مختلط ، مثل ( برابری )

آموزش درست نویسی:

1- روش به دست گرفتن قلم : در هنگام نوشتن ، قلم بین انگشتان شست و نشانه قرار گیرد و تکیه ی آن بر انگشت میانه باشد. در این حالت انگشت شست ونشانه نباید خمیدگی زیادی پیدا کند و قلم باید در امتداد انگشت نشانه قرار گیرد.

2- روش نشستن در هنگام نوشتن : اگر هنگام نوشتن کمر و گردن خود را زیاد خم کنند ، ستون فقرات آنان از حالت طبیعی خارج می شود و در آینده سلامتشان به خطر خواهد افتاد. بنابرین باید به دانش آموزان یادآوری شود که هنگام نوشتن ( در پشت میز یا روی زمین ) کمر و گردن خود را مستقیم و راست نگه دارند.و از خمیدگی بیش از اندازه ی ستون فقرات بپرهیزند.

3- فاصله ی چشم از کاغذ و روش قرار دادن کاغذ: هنگام نوشتن ، چشم باید حدود 30 سانتی متر از کاغذ فاصله داشته باشد. رعایت نکردن این فاصله سبب خستگی چشم شده ، در مدت طولانی به قوه بینایی دانش آموز آسیب می رساند.

طبق بررسی های انجام شده بر روی شواهد یک و با مطالعه ی مبانی نظری مرتبط با مشکل بد خطی ، عوامل مختلفی می تواند. در ایجاد این مسئله مؤثر باشند. که از جمله ی آن ها می توان به آموزش نا مناسب ، عوامل جسمانی ، خانواده ، عوامل روحی – عاطفی و شرایط و موقعیت کلاسی اشاره کرد.