روش هاي اندازه گيري رطوبت خاك

روش هاي اندازه گيري رطوبت خاك

اندازه گيري رطوبت توسط دستگاه نوترون متر

نیروهایی که آب را به اعماق خاک می کشند و در صورت کفایت تا مرز سفره آبهای زیرزمینی پایین میبرند. نیروهایی که آب را در خاک نگه می دارند و کلاً نیروی مکش یا نگهدارنده آب در خاک نامیده می شوند. نیروهای نگهدارنده آب در داخل خاک عبارتند از :

این نیرو در سطح تماس آب و ذرات جامد خاک وجود دارد

این نیرو در سطح تماس آب و هوا وجود دارد

که حاکم بر کلیه ملکولهاست

که از تأثیر وزنی مولکول های آب بر یکدیگر ناشی می شوند درخاک به ظاهر خشک ذرات جامد همواره با نیروی جاذبه زیاد ( حدود 10 تن بر سانتی متر مربع) قشر بسیار نازکی از آب را در سطح خود نگهداری می کند. با افزایش رطوبت خاک از تأثیر این نیرو کاسته می شود.

نیروی کاپیلاریته در مقام خودنمایی در مقابل نیروی ثقل قرار می گیرد و موجب نگهداری آب در خلل و فرج ریز خاک می گردد وقتی رطوبت در خاک از حد معینی تجاوز می نماید این حد به بافت و ساخت خاک بستگی دارد) دیگر نیروهای فوق در مورد مازاد آب قادر به مقاومت در مقابل نیروی ثقل نخواهد بود و آب تحت تأثیر نیروی ثقل و هیدروستاتیک در خاک جریان می یابد.

اگر چه آب درون خاک همواره تحت تأثیر چنین نیروهایی واقع می شود و لیکن نیروی ثقل نمی تواند همه آب موجود در بافت خاک را تحت تأثیر قرار داده به حرکت و مهاجرت وادارد و در حقیقت همواره مقداری آب در خاک باقی می ماند که نیروی ثقل قادر به جدا کردن آن از ذرات خاک نیست. این بخش از آب درون خاک تحت عنوان نگهداری خاک بیان می شود.

بنابراین هنگامی که آب نفوذ خود را در خاک شروع می کند تحت تأثیر نیروی ثقل به مرطوب ساختن خاک پرداخته و به حرکت خود به سمت پایین ادامه می دهد و خاک به ناچار حداکثر آب ممکنه را در خود نگه داشته آب اضافی را اجازه ادامه مسیر می دهد. این فعالیت آب تحت عنوان ذخیره سازی آب در خاک شهرت دارد. آبی که در خاک باقی مانده و تحت نیروی ثقل قرار نمی گیرد دقیقاً به مثابه قطره ای است که در امداد یک جسم باریک و عمودی حرکت کرده بعد از رسیدن به رأس آن به صورت یک دایره کشیده به آن آویزان می شود ولی عمل جدا سازی از آن صورت نمی گیرد. آب باقیمانده در خاک نیز در اطراف ذرات جمع شده از آن جدا نمی شود این آب به آب غشایی شهرت دارد.

آب غشایی که به سطوح ذرات چسبیده در برابر جذب ریشه گیاهان نیز مقاومت شدیدی از خود نشان می دهد. هنگامی که مقدار نیروی کشش به 15 بار یا بیشتر بالغ گردد دیگر ریشه های گیاهی نیز قادر به استفاده و جذب این آب نموده و آب باقیمانده در خاک دیگر نمی تواند در متابولیسم گیاهی شرکت کند. مقدار آب باقیمانده در خاک که دیگر تحت تأثیر نیروی جذب ریشه ای نیز واقع نمی شود و گیاه قادر به استفاده از آن نیست تحت عنوان آب هیگروسکوپیک بیان می شود.