جهت سفارش اینجا کلیک کنید 
موتور جستجوی پیشرفته مقالات و تحقیقات و ...
به طور کلی، دو شیوه¬ تبلیغی وجود دارد که مبلغ برای جذب مخاطب از آنها بهره می¬گیرد:
الف) شیوه¬ گفتاری؛
ب) شیوه¬ عملی.
البته اگر این دو با یکدیگر تلفیق شوند، تأثیر بیشتری در روح و جان مخاطب خواهند گذاشت. هر کدام از این روش¬ها ویژگی¬های مخصوص خود را دارند¬؛ برای مثال، شیوه¬ گفتاری که به معنای بیان ارزش¬ها و الگوهاست، از وسایل اولیه ارتباط جمعی محسوب می¬شود؛ از این رو اگر مبلغ از بیان شیوا و رسا و شیوه¬های جدید سخنوری برخوردار نباشد، نمی¬تواند چندان موفق باشد. گفتار به قدری در تبلیغ اهمیت دارد که حضرت موسی(ع) درباره¬ فرعون و قومش به خدا عرضه داشت:
«ولاینطق لسانی»؛[1]
«زبانم به قدر کافی گویا نیست.»
از طرف دیگر، تبلیغ عملی می¬تواند، مکمل خوبی برای شیوه¬ گفتاری باشد؛ زیرا اگر مخاطب ببیند، مبلغ به گفته¬های خویش عمل نمی¬کند، گفتارش ذره¬ای اثرگذار نخواهد بود؛ از این رو عمل مبلغ است که می¬تواند، دریچه¬ای به روح و قلب انسان¬ها باز کند.
پیامبر(ص) نیز به عنوان مبلغ دین اسلام، به درستی از هر دو روش در مراحل مختلف دعوت خود استفاده کرد و به جسم مردم، جان تازه¬ای بخشید.
شکل، شیوه و مراحل دعوت خاتم انبیا(ص) در سه مرحله انجام گرفت:
1. دعوت مخفیانه و عضویابی انفرادی برای انسان¬سازی و تربیت اخلاقی که نتیجه¬ آن، استحکام بنیادهای نهضت اسلامی بود.
2. مرحله¬ دعوت خویشان که نتیجه آن تبیین مسئله جانشینی و وصایت بود.
3. مرحله دعوت علنی و عمومی که از سال چهارم هجری تا چهاردهم بعثت ادامه یافت که نتیجه آن گسترش و نفوذ اسلام به یثرب و خارج از شبه جزیره بود.
یک مبلغ باید در امر تبلیغ، گام به گام پیش رود و همیشه به اوضاع و شرایط ، توجه کند. پیامبر(ص) وقتی به نبوت مبعوث شد، با نزول آیه¬ شریفه «یا آیها المدثر قم فانذر و ربک فکبر»[2] (ای خود را پوشاننده! برخیز و هشدار بده و خدایت را بزرگ بدار.) مأمور تبلیغ و اعلام رسالت خود شد؛ از این رو به امر خدا، سه سال پنهانی، فعالیت فرمود و این کار را از خانه¬اش آغاز کرد و به دعوت وی همسرش خدیجه(س) نخستین فردی بود که به او ایمان آورد.[3]
پس از علی(ع) که نخستین مرد ایمان آورنده به پیامبر بود،[4] عده¬ای از جوانان و ضعیفان و نیز اشراف در این مرحله به کیش اسلام درآمدند؛ از جمله ابوذر، بلال حبشی از فقرا [5] و عثمان بن عفآن از اشراف[6] است.