بانک های توسعه چند جانبه (MDBs)آژانس های بین المللی مستقلی هستند که به تأمین مالی برنامه های توسعه ای و اجتماعی( به صورت وام و یا کمک های بلاعوض) در کشورهای در حال توسعه میپردازند.
واژه MDBs به طور خاص اشاره دارد به بانک جهانی و چهار بانک توسعه منطقه ای کوچکتر. بانک توسعه آفریقا.(AfDB). چند بانک و صندوق دیگر که به تدارک وام برای کشور های در حال توسعه اشتغال دارند به عنوان سایر مؤسسات مالی چند جانبه- MFI نامیده میشوند. تفاوت این مؤسسات با بانک های توسعه چند جانبه این است که ساختار مالکیت/عضویت محدودتری دارند، و یا اینکه روی بخشها یا فعالیتهای ویژه ای تمرکز میکنند. برخی از آنها عبارتند از:
کمیسیون اروپا (EC)و بانک سرمایه گزاری اروپا(EIB)هم چنین تعدادی بانک زیر-منطقه ای نیز که برای هدفهای مربوط به توسعه تاسیس یافته اند، بعنوان بانکهای چندجانبه طبقه بندی میشوند، زیرا که گروهی کشور بر آنها مالکیت دارند (که معمولا اعضاء وامگیر، و نه اهداگر، میباشند).
وام و کمک های بلاعوض بانک توسعه جهانی به کشور های در حال توسعه به دو صورت شکل میگیرد:
شامل پروژه های عظیم مثل بزرگراه ها
در این وام ها کشور وام گیرنده طی توافقنامه ای متعهد میشود اصلاحات سیاسی خاصی را ایجاد کند.وام های سیاسی میتواند به صورت حمایت بودجه ای برای کشور های در حال توسعه نیز باشد.
بانک توسعه چند جانبه منابع مالی خود را به طرق زیر تأمین میکند.
MDBs برای تامین وجه برای این وامها، در بازارهای سرمایه بین المللی وام میگیرند، و سپس به دولتهای وامگیر در کشورهای در حال توسعه وام میدهند.
• وامهای بسیار دراز مدت (که معمولا اعتبار خوانده میشوند):
با بهره ای بسیار کمتر از بهره بازاری.تامین وجه برای این وامها از طریق کمک مستقیم توسط دولتهای کشورهای اهداگر انجام میگیرد.
که برخی بانک های توسعه چند جانبه ای برای کمک فنی، خدمات مشاورتی یا تدارک پروژه، ارائه میکنند.
بانک جهانی یک آژانس بین المللی است.اما در تصمیم گیری ها و مدیریت منابع مالی خود مستقل عمل میکند. MDBsبا اینکه در تصمیم گیری های خود از سازمان ملل مستقل هستند ولی باید مطابق با قوانین و دستورات شورای امنیت سازمان ملل باشند.