نقش سازمان ASEAN در اقتصاد جهانی اس آن

فهرست مطالب

مقدمه

ارکان اتحادیه ملل جنوب شرق آسیا

نگاهی به دستورکارهای اجلاس بیستم

آ. سه . آن و پیشرفت روندهای دموکراتیک در منطقه

آ. سه . آن و نگرانی از چالش های امنیتی در منطقه

مسائل تجاری و اقتصادی، محور همیشه پر رنگ گفتگوهای اعضای آ. سه. آن

منابع

مقدمه

اتحادیه ملل جنوب شرق آسیا معروف به آسه آن (ASEAN) مخفف Association of Southeast Asia Nation است که در جامعه جنوب شرقی آسیا با مشارکت مالزی، تایلند و فیلیپین در ژوئیه 1961 به‌منظور توسعه همکاری‌های اقتصادی و فرهنگی میان اعضا به‌وجود آمد. از آنجا که تایلند و فیلیپین عضو سیتو و مالزی هم عضو پیمان دفاعی بریتانیا بود، هریک از دولت‌های عضو اتحادیه، به‌نوعی با قدرت‌های غربی پیوند داشته و این امر نهایتا منجر به بروز اختلافات سیاسی میان اعضا شد و عملا فعالیت اتحادیه مذکور را متوقف نمود. پس از برکناری سورکانو توسط سوهارتو از حکومت در اندونزی بسیاری از اختلافات میان کشورهای اندونزی، مالزی، تایلند، فیلیپین و سنگاپور از بین رفت و و این کشورها برآن شدند تا برای مقابله با گسترش و رواج ایده‌ها و ایدئولوژی‌های کمونیستی رایج در چین و ویتنام به مشارکت با یکدیگر پرداخته و اتحادیه‌ای را تشکیل دهند. بر این اساس با صدور اعلامیه بانکوک در 8 آگوست 1967 از سوی پنج کشور اندونزی، مالزی، فیلیپین، تایلند و سنگاپور، اتحادیه ملل جنوب شرقی آسیا در منطقه تشکیل گردید. در ادامه با پیوستن برونئی دارالسلام (8 ژانویه 1984)، ویتنام (28 جولای 1995)، لائوس و میانمار (23 ژولای 1997) و کامبوج (30 آپریل 1999) به این اتحادیه، هم‌اکنون آ سه آن دارای ده عضو است. آسه آن پس از آمریکا، ژاپن و اتحادیه اروپا چهارمین منطقه قدرتمند تجاری در جهان محسوب می‌شود.[1]

همکاری کشورهای عضو آ سه آن، در زمینه‌های صنعتی، تجاری، سرمایه‌گذاری‌های مشترک، امور مالی و بانکداری، کشاورزی، انرژی، تکنولوژی و تحقیقات مشترک، آموزش و پرورش، توسعه اجتماعی، جهانگردی، امور فرهنگی و حمل و نقل و ارتباطات است.[2]

اهداف[3]

تشکیل این اتحادیه اهدافی را دنبال می‌کند که از جمله آن به موارد زیر می‌توان اشاره کرد:

1.تسریع رشد و توسعه منطقه از طریق مشارکت همگانی کشورهای عضو؛

2.تضمین صلح و ثبات منطقه؛

3.همکاری‌های گسترده در زمینه‌های اقتصادی؛

4.گسترش همکاری‌ها در زمینه فنی و تحقیقات؛

5.افزایش سطح بخش‌های کشاورزی، حمل و نقل و صنایع کشورهای عضو.

,li>تشکیلات[4]

1. اجلاس سران؛ بالاترین مرجع مدیریتی اتحادیه ملل جنوب شرق آسیا، اجلاس سران کشورهای عضو است. در سال 1992 توافق شد که این اجلاس هر سه سال یک‌بار با حضور سران دول برگزار شود.

2.اجلاس وزیران؛ اجلاس وزیران آ سه آن با حضور وزیران امور خارجه کشورهای عضو، به‌طور سالانه و هر سال در یکی از کشورهای عضو برگزار می‌شود.

3.کمیته دائمی؛ تشکیل جلسات این کمیته به‌طور معمول هر دو ماه یک بار می‌باشد که شامل وزیران امور خارجه کشور میزبان و سفرای دیگر کشورهای عضو در همان کشور می‌باشد.

4.دبیرخانه؛ دبیرخانه اصلی آ سه آن در جاکارتا پایتخت اندونزی در سال 1976 تأسیس شد؛ که به‌منزله بدنه اصلی هماهنگ‌کننده فعالیت‌های آ سه آن است و دبیر کل آن برای مدت 5 سال تعیین می‌شود.

5.کمیته‌ها و اجلاس مقام‌های ارشد؛ اجلاس وزیران معمولا از طریق سه کمیته‌ی فرهنگ و اطلاعات، علوم و فناوری و توسعه اجتماعی هماهنگ و برگزار می‌شود. همکاری سیاسی اعضای اتحادیه در اجلاس مقام‌های ارشد سیاست‌گذاری و هماهنگ می‌شود.

اندونزی، مالزی، تایلند، فیلیپین، سنگاپور، برونئی، ویتنام، لائوس، برمه و کامبوج، ده کشور عضو اتحادیه آ.سه.آن را تشکیل می دهند که به طور طبیعی برای حل مسایل و اختلافات موجود به دنبال راه های منطقه ای هستند.

چین در حال حاضر بزرگترین شریک تجاری آ.سه.آن و این اتحادیه نیز چهارمین شریک تجاری چین محسوب می شود و ارزش تجارت بین چین و کشورهای آسه آن در سال جاری 50 درصد افزایش یافته است که نشان دهنده آن است که حجم مبادلات دو طرف فراتر از حجم تجارت این اتحادیه با ژاپن است.

علاوه بر چین، ژاپن و کره جنوبی در شرق آسیا روابطی گسترده و مستمر با اعضای آسه آن دارند. در صورتی که مزیت های بالقوه سیاسی و اقتصادی آسه آن در شرق آسیا موجب توجه ویژه کشورهایی مانند آمریکا و روسیه به این اتحادیه منطقه ای شده است.

در واقع ایجاد منطقه تجارت آزاد در سال های اخیر میان چین و ده کشور منطقه به توسعه سریع مبادلات تجاری بین این کشورها منجر شده و از این طریق فواید زیادی برای دو طرف دربر داشته است.

براساس آمار رسمی، تجارت بین چین و کشورهای آ سه آن در ده ماهه نخست سال جاری رقم 296 میلیارد دلار را نشان می دهد که به گفته کارشناسان این حجم بیش از این نیز قابل افزایش است.

کارشناسان می گویند پتانسیل افزایش روابط تجاری میان چین و کشورهای آ.سه.آن همچنان موجود است، چرا که چین تنها یازده درصد از کل حجم مبادلات تجاری خود را با این کشورها به کار گرفته است.

چین که در سال های آینده به قدرتمندترین اقتصاد جهان تبدیل خواهد شد با حضور در اتحادیه ها و سازمان های منطقه ای در تلاش است هر چه بیشتر نفوذ خود را در این منطقه گسترش دهد و پای نیروهای فرامنطقه ای را از این منطقه کوتاه کند.

در بهمن ماه گذشته وزرای خارجه چین و کشورهای عضو آسه آن در خصوص همکاری های راهبردی خود در ایالت یونان چین به توافق دست یافتند. این توافق گسترش روابط بین المللی و فرامنطقه ای آ.سه.آن، رشد سریع اقتصادی کشورهای عضو و افزایش توان تاثیرگذاری این اتحادیه در فرایندهای اقتصادی بین المللی را در پی داشته است.

معاون وزیر امور خارجه چین به تازگی اعلام کرد پکن آماده است همکاری های دریایی خود را با اتحادیه کشورهای جنوب شرق آسیا (آسه آن) گسترش دهد. کشورش از کل بودجه سه میلیارد یوانی (چهار صد و هفتاد و سه میلیون دلار) صندوق همکاری های دریایی این کشور با «آ سه آن» استفاده می کند و همکاری های حمل و نقل دریایی و بندری خود را با ˈآ. سه. آنˈ تقویت می کند.

فو یینگ افزود: پکن همچنین فعالانه درصدد آماده کردن مقدمات تاسیس کمیته چین- آ.سه.آن در زمینه همکاریهای ارتباطی است.

با اینحال پیشرفت در زمینه تحقق جامعه یکپارچه آ.سه.آن، برقراری تعادل پویا در ارتباط با قدرت های جهانی و افزایش نقش آ.سه.آن در جامعه بین الملل از اهداف عمده این اتحادیه منطقه ای محسوب می شود.

باوجود این هدف گذاری ها، بسیاری از تحلیلگران معتقدند که موانع مهمی در پیش روی کشورهای عضو در جهت همگرایی هرچه بیشتر و رسیدن به اهداف تعیین شده قرار دارد.